عصراقصكي تذي لة رِووداوي بص سينةما

   

 

نووسيني :موئةيةد مةحمود(كاردؤ)
Kardo_van@yahoo.ca

 

كة رِذصمي بةعس رِووخا يةكصك لةو خؤزطانةي كة دةرطاي لة رِوودا كرايةوة بووذاندنةوةي سينةما بوو.دةزطاي سينةما كة بة رِةهايي لة لايةن دةسةلآتةوة كؤنترِؤلَ كرابوو،يةكصك بوو لة دةزطا ثشت طوص خراوةكان.دةزطاي سينةماو شانؤ كة سةرثةرشتي بةرهةمهصناني سينةمايي دةكردو بةرثرسيار بوو لة صثش خستن و سةرو سيما دان بة سينةماي عصراق،زياتر توانا مادي و مةعنةوييةكاني خؤي لةو شانؤطةرييانةدا خةرج دةكرد كة بة ناوي كؤميدياوة بالَؤني نائومصدي و بصزاري ئينساني عصراقي لة تةقينةوة دوور دةخستةوة. برِوا ناكةم كةس ئةم ثرسيارةي لة خؤي كردبصت، بؤ دةسةلآتي بةعس بواري سينةماو شانؤي بؤ برةودان بة سياسةتةكاني خؤي و داثؤشيني دؤرِانةكانيي و تةمجيد كردني سةرؤك بةكار نةدةبرد؟خؤ بوار نةمابوو دةزطا بةرثرسةكاني بؤ ئةم مةبةستانة نةيان خةنة طرِ،ئةي بؤضي سينةماو شانؤ بةدةر بوون لةم هاوكصشةية؟ بؤ وةلآمدانةوة بةم ثرسيارة ئةوةندةمان بةسة هةندصك لةوساي تةلةفزيؤنةكاني عصراق وورد بينةوة و سةرنج بدةينة ئةو هةموو ثشتيوانييةي كة هةيان بوو .هةتا هةزار دينار لة بواري سينةمادا سةرف دةكرا،سةدان هةزار لة بواري تةلةفزيؤندا بة خةرج دةدرا.تةلةفزيؤنةكاني عصراق هيض كةمو كورتييةكيان نةبوو. رِؤذصك لة رِؤذان نة رِاستةوخؤ نة نا رِاستةوخؤ شكاتصكمان لةو تةلةفزيؤنانة نةبيني.بةلآم بؤضي ئةو هةموو برةوة بؤ تةلةفزيؤن لةسةر حيسابي سينةما؟وةلآمةكةي زؤر سادةية .هةر بابةتصك كة لة بواري سينةمادا بخرصتة رِوو ئةطةر بة قازانجي دةسةلآت نةبصت قابيل بة دةعم كردن نيية ئةمة لة رِوانطةي ئةوساي بةعسةوة، كةواتة بةعس ئةو بابةتانةي دةويست كة دةيتواني رِووي دةسةلآت لةلاي هاولآتيان جوانتر بكات.بؤ ئةم مةبةستةش ثصويستي بة وةسيلةيةك بوو كة ئةم بابةتانة بطةيةنصت بة هاولآتي ،ئايا سينةما دةتوانصت ئةم وةزيفةية ببينصت؟بصطومان نةخصر، بؤ؟ لةبةر ئةوةي هاولآتي ئةيتواني خؤي دوور رِابطرصت لةو فليمانةي كة بةعس دةيويست بة زؤر دةرخواردي بدات.ئةويش بة نةضوون بؤ سينةما ،بةلآم لة بةرامبةردا هاولآتي ناتوانصت خؤي بدزصتةوة لة تةلةفزيؤن.تةلةفزيؤن ئةو تاكة وةسيلةية بوو كة شةوان مالَةكاني قةرةبالَخ دةكرد.دوور لة كؤمثيوتةر،دوور لة سةتةلايت،دوور لة هةموو وةسيلةيةكي تةرفيهي و مةعريفي تر ،هاولآتي ناضار بوو لة بةردةم شاشةي تةلةفزيؤنةكة وةخت بة خةرج بدات. دةسةلآت تةواو دركي بةم تايبةتمةنديية سيحريية هةبوو لة دةزطاي تةلةفزيؤن،لصرةوة تةلةفزيؤن طرةوي لة سينةما بردةوةو بةشي شصري لةو دؤلارانة بةركةوت كة دةسةلآت بةرانبةر بة كارة هةرزانةكان دةيرِشت.نةبووني سينةماي عصراقي يان لاواز بووني تا حةددي نةبوون لصرةوة سةري هةلَدا .

ئصستا لة ثاش زياتر لة 2 سالَ لة ئاوابووني خؤري بةعس ،دةسةلآتداراني تازةي عصراق ضؤن دةرِواننة ئةو هاوكصشةيةي بةعس؟ثص دةضصت وانة وةرطرتن لة تةجرةبةكاني بةعس تا ئةو شوصنة جصي بايةخدانبصت لة لايةن ئةم حوكومةتة تازةيةوة ،كة ئةو وانانة تا ضةند دةتوانن لة رِاطرتن و برةو دان و  قبولَ كردني حوكمةت دةتوانن سوود بةخش بن؟ بة واتايةكي تر هةموو ئةو تةجرةبانةي كة بة ثؤزةتيظ طةرِابؤوة بؤ سةر بةعس لةلايةن ئةم حوكمةتةوة دووبارة دةكرصتةوةو ئةوانةش كة بةعسيان بةم رِؤذة طةياند ثشت طوص دةخرصن و ثصضةوانة دةكرصنةوة .عصراق ئةو وولآتةية كة بة رِووداو طةمارؤ دراوة ،عصراق ئةو وولآتةية كة هونةرمةندةكاني تا سةر ئصسقان سةركوت كرابوون و ضاوةرًِصي ئةوةن توانايية حةشار دراوةكاني هةناويان لة دوو تؤي هونةرةكانيان خالَي بكةنةوة ،بةلآم ثصشتر ئةبصت مةيدانصنك هةبصت ئةمان بتوانن ياري تيا بكةن ،دةزطايةك هةبصت ئةطةرضي بة سادةترين ئيمكاناتيش بصت ثصشوازيان لص بكات.رِاستة باري ئةمني ئصستاي عصراق تةواو لةبار نيية بةلآم بة وجودي دةزطايةكي خةمخؤر دةتوانرصت ئةو هةنطاوانة بطيرصتة بةر كة لةمرِؤدا دةتوانصت ئاسان كاري بخاتة بةردةم هونةرمةندةكاني ئةم مةيدانة.ئةطةر لة بةغاو رِومادي و موسلَ وصنة طرتن و ستؤديؤ كردنةوة بةو ئاسانيية نيية ،ئةوة دةكرصت لة هةولصرو سلصماني و باشوري عصراق ئةمانة بكرصن،بةلآم ثرسيارصكي زؤر طرنط ئةوةية ئايا دةتوانين كاميراكانمان بسورِصنينةوة بص ئةوةي حيجابي بةسةردا بكةين؟ئايا ئةو فليمانة كامانةن كة لةطةلَ ئةخلاقيات و بنةماكاني كؤمةلَطا دذ بة يةك ناوةستنةوة؟ئايا دةتوانين لة فليمةكانماندا طوزارش لة خؤمان بكةين نةك لة دةسةلآت؟

 

                                                                           17-10-2005