اوو مورالس: من باوه رم ته نها به هێزی جه ماوه ری خه ڵکه

اوو مورالس سه رۆک کۆماری هه ڵبژێردراوی خه ڵکی بوليوی:

*من ته نها به هێزی جه ماوه ر پشت ئه ستورم.

من که سێکی تازه هاتو بۆ ناو گۆره پانی رامیاریم(سیاسه ت)، من له وه که سیاسه ت ببێته پیشه م ده ترسام و بێزار بوم. به لام وه ختێک که سه رنجم دا که ده رگیر بون له گه ل سیاسه ت که له رێی ئامانجی خزمه ت کردن به خه لک دابێت زۆر به ئه رزێشه.

مه به ستم له ده رگیر بون له گه ل سیاسه ت، ژیان بۆ سیاسه ته ، نه ک له رێگه ی سیاسه ته وه خۆ ژاندن و نان خواردن..
خه باتی ئێمه له دژی ئه مریالیسمی ئه مریکایه. من ته نها باوه رم به هێزی جه ماوه ری خه لکه.

ووته کانی ئوو موراڵس که له رێکه وتی 24ی دسامبر 2005 له کونفرانسێک له ژێر ناوی<له داکۆکی کردن له مرڤایه تی> پێشکه شی کردوه.

روداو گه لێک که ئه م چه ند رۆژه ی رابوردو له بولیوی رویان دا، وه رچه رخانێکی عه زیم بوون، وه به ده ستی که سانێکیش خوڵقاون که پتر له 500 ساله چه وساونه وه و زولمیان لی کراوه. ئیراده جه ماوه ری خه لک له مانگه کانی سێپتامبر و ئوکتوبره وه خۆی داسه پاندوه و بۆ زاڵ بون به سه ر ئیمپریالیسم ده ست به کار بوه.

ئێمه بۆ سلایانی دور ودرێژ له گه ڵ دو نه ریه ت روبه روو بوین: فه ر هه نگی ژیان که خه لکی خۆجه یی و خۆیی نوێنه رایه تی ئه کرد، ئه وی تریان فه ر هه نگی دارمان و تێداچون که له لایه ن رۆژئاواوه به سه رماندا سه پابو.کاتێک ئێمه خه لکی خۆجه یی و دانیشتوانی ئه سلی ئه م وه لاته شان به شانی کرێکاران وه بگره تووجار و بازرگانانی نێو خۆیی بۆ ژیان و عه داله ت شه رمان ئه کرد، حکومه ت به، <حاکمیه تی یاسا> و قه واعید بازی و ژێستی دێموکراتیکی خۆی، له دژی خه لک دژ کرده وه ی نیشان ئه دا. مانای< سه روه ری کردنی یاسا> بۆ کۆمه لانی خۆجه یی چیه؟

بۆ خه ڵی هه ژار، بۆ ته ریک کراوه کان و بێ به شان<سه روه ری یاسا> یانی مروڤ کوشتنی مه به ستدار و قه تلی عامی گشتی که ئێمه تا ئه م کاتانه تاققه تمان هێنا وته حه مولمان کرد. نه ته نها ئه م دو مانگانه،سێپتامبر و ئوکتوبر، به لکو بۆ سالیانی دور و درێژ، ئه وان له به رێکه وه هه وڵیان داوه که شێوه گه ل و سیاست گه لی برسی که رانه و جاڕدانی هه ژاری و فه قیری جێ بخه ن و بیده ن به کۆڵ جه ماوه ری بولیوی دا. له سه ره وه ی هه مویانه وه <حاکمیه تی یاسا> یانی رێژنه بارانی ئیهانه ت و بێ حورمه تی له لایه ن حوکومه تمان به سه ر ئێمه دا " کوچواها، ئای ماراها و گورانتی "به به رده وامی له لایه ن حوکومه تمان به سه رماندا باریوه: که ئیمه موعتاد، قاچاغچی و ئانارشیستین.

راپه رینی کۆمه لانی خه لکی بولیوی به ته نیا بۆ نه وت و گاز نه بوو. به ڵکو زۆر فێنو مه ن و ته وه ره و مه وزوعاتیتری وه ک: هه ڵاواردن، دوره په رێز و ته ریک کردن، وه گرنگتر له هه موی ئه وانه تێکشکاندنی نئولیبرالیسم، هۆی راسانی خه لکی بولیوی بونه.

هۆکاری گشت ئه م کردوه جنایه بارانه له دژی کۆمه ڵانی ئیمه و هۆی ئه وه ی که سه به بی قیام و شۆرشی خه لکی بولیوی بوو، ته نیا یه ک ته وه ره بو: نئولیبرالیسم .

ئیمه به شه هامه ت و سه ر پێچی کردن و راسان، گونزالو سانچێز دولوزادا یانی سومبولی نئولیبرالیسم له كشوه رماندا بۆ گێرانه وه ی شه رافه ت و ناسنامه ی بولیویه کان له رۆژی 17 ئوکتوبر یانی له رۆژێکی مه زن دا، دامان به زاند.ئێمه ئه و کاته ده ستمان پێکرد که مه زهه ری نابودی و ماڵوێرانی و مافیای سیاسیمان بهێنینه خوار.

هاورێیان! ئه وه ی که لێره من ئه م هه وێت پێتانی بلێم ئه وه یه که، ئێمه به چ جۆرێک زانیاری و ئاگاهی خه لکی بولیمان له ره گه و بناغه وه دروست کردو تا چ راده ێه کی رووک و راست خه لکی بولیوی رێئه کشونیان نیشان دا_ هه ر وه ک فه رمان ده ر مارکوس گوتی: به سه، کیفایه ته!_ چ راست و ره وان به سیاسته گه لی برسیایه تی هێنه ر و رۆژ ره ش سازی، به سه و کافیان گوت ئه وان.

بۆ ئێمه، حه ڤده هومی ئوکتوبر سه ره تایه کی نوێیه بۆ بنیات نان. گرینگترین کاری داهێنه رانه ی ئێمه ئه وه یه که قبوڵ بکه ین که خۆ په رستی و تاک په رستی بن بڕ که ین. له کۆمه لگاکانی دێ و دێهاتیه کان و جه ماوه ری خۆجه یی ده ست پێبکه ین تا به هه شکه وت ژینان و نه داران و ته ریک نشینانی شاری و باقی چین و توێژه کانیتری کۆمه ڵگاه ده گات وله سه ر ئه ساسی گه له کۆ مه کی و هه ره وه ز ده ست به خوڵقاندن و به ر هه م هێنان بکه ین.ئێمه ئه بێت به ئه وه فکر بکه ینه وه که سامانێک که ئێستا له ده ست قۆڵێکی بچوک که ڵه که کراوه، جارێکیتر دابه شی بکه یننه وه. دابه ش کردنی سه ر له نوێی سامان، دوای ئه م راپه رینه ی که خۆڵقا گه وره ترین ئه رکی سه ره کی ئێمه یه که له پێش مانه.
ئه م مه سه له یه ئه همیه تێکی یه کجار زۆری هه یه، که له سه ر بناغه ی ئوسولی له چه شنی سه داقه ت، شه فافیه ت و سه راحه ت و به چاوه دێری و کۆنتۆڵ به سه ر رێک خستنه کانی خۆمان، بتوانین که خۆمان سازمان و رێکخراو بکه ین و بجووڵێن. وه زۆڕیش گرنگه سه ره رای خۆ سازماندان، به یه کێتی و یه کگرتویی بمێنینه وه. وا ئێستا ئێمه لێره یه کگرتوانه راوه ستاوین. که سانی وشیار و فامیده له پشتوانی له به شه ریه ت_ پێم وایه نه ته نیا ده بێت بۆ به منزڵ گیاندنی بزوتنه وه کۆمه ڵایه تیه کانیتر هاوپشت بمێنینه وه، به ڵکو ده بێ به هه مان شێوه له گه ڵ بزوتنه وه ی رووناکبیرانیش له هاو ئاهه نگی دابین. هه ر کۆبونه وه یه ک، هه ر روداویک بۆ ئێمه رێبه رانی کرێکاری که له جه رگه ی خه باتی کۆمه ڵایه تی هه ڵقوڵاوین، ده رسێکی گه وره یه که به ئیمه ئیجازه ده ده دات ئه زمونه کانی خۆمان به یه که وه بگۆرینه وه و له سه ر به هیز کردنی کۆمه لانی خه ڵکی خۆمان و بنج و بناوانێک که خۆمانی له سه رشین بوین کۆشا و شێلگیر بمێنینه وه.

له وڵاتی ئێمه بولیوی، بزوتنه وه ی کۆمه لایه تی ئیمه هاورێ له گه ڵ روناکبیران،کریکاران_بگره ئه حزابی سیاسی که له بزوتنه وه ی جه ماوه ری پشتگری ده که ن، بۆ ده ر په ڕاندنی گونزالو سانچز لوزادا هاوکاریان کرد، ئێمه بۆ ئه م حه ره که ته نرخێکی زۆر مان له پێناو دا داوه، زۆریه ک له ئیمه گیانی خۆیان له پێناو دا به خت کردوه،چونکا مل هوڕی و خۆ به زل زانی ئیمپریالیسم و توتالیتاری و خۆ ویستی و ئیستبداد ئه م نیزامه له جه هه ت بی حورمه تی و ورد کردنی خه لکی بولیوی دا هه ر وا به رده وام بو.
هه ڤاڵان، به جێگای ئه وه که له خدمه ت کومپانیه چه ند میله تیه کاندا بین، زه رووریه که شانی خدمه ت بده ینه به ر جوڵانه وه کۆمه ڵایه تی و خه ڵکیه کانی وه ڵاته که مان. من که سێکی تازه هاتو بۆ ناو گۆره پانی رامیاری(سیاسه ت)م، من له وه که سیاسه ت ببێته پیشه م هه راسان و بێزار بوم. به لام وه ختێ که سه رنجم دا که ده رگیر بون له گه ل سیاسه ت که له رێی ئامانجی خزمه ت کردن به خه لک دابیت زۆر به ئه رزێشه. <سیاسه ت به خاوێنی به کار بردنی، زانستی خه زمه ته به کۆمه ڵگا و کۆمه ڵانی خه لک، و> مه به ستم له ده رگیر بون له گه ل سیاسه ت، ژیان بۆ سیاسه ته ، نه ک له رێگه ی سیاسه ته وه نان خواردن..

ئێمه له خه باتماندا به شێوازێک که پشت ئه ستور به دڵسۆزی و ئه رک ناسی میلی بوو، هاوورێ له گه ڵ دفاع لێ کردنی لایه ن و نه هادگه لی ئاکادمیک و زانستی که به ده ستمان هێنا، له نێوان بزوتنه وه کۆمه ڵایه تی و ئه حزابی سیاسی پردمان ساز کرد وه هاو ئاهه نگی و هاوکاری موشته ره کامان پێک هێنا. ئه مه هۆکاری ئه و شته بوو که ئاخێز و سه ر هه ڵدانی جه ماوه ری له م رۆژانه ی دوایدا مومکین کرد.

پێم وایه که کاتێک قسه له ،داکۆکی له مروڤایه تی، ده که ین، ئه وه ی که لم روداوه دا ئه نجامماندا، ئه م <داکۆکیه> ته نها وه ختێک ده توانێت به شێوه ی راستین رو بدات که ئێمه، نئولیبرالیسم، و ، ئه مپێریالیسمان، له ژیانی وه ڵاته که ماندا ستریبێته وه.

من له سه ر ئه بڕوایه م که بۆ پێش بردنی ئه م کاره ته نها نابین،چونکا رۆژانه ئه بینین که بیرو رای دژی ئیمپریالیستی، زیاتر په ره ئه گرێت، ئه ویش به تایبه دوای به کرده وه ده ر هێانای سیاسه تی خوێناوی،<داگیرکردنی> عێراق له لایه ن بوشه وه. رێگایی ئێمه بۆ رێکخستن و هاوپشتی پێک هێنان به دژی نیزامی سه رده م، دژی تجاوه زی ئیمپریالیسم به جه ماوه ری وه ڵاته که مان، له حالی به رین بوونه وه و په ره گرتن دا، هه ر وه ک ستراتژیه کانمان بۆ پێک هێنان و ته وژم دان به هێزی خه لکه که مان له حالی لق و پۆپ هاوێشتن دا.
من ته نها به ‌هێزی خه ڵک باوه رم هه یه. ئه مه ئه زمونی من له چوار چێوه ی شوه‌نی هه ڵسورانم بووه،یه ک پارێزگاه،ئوستان،_ که گرنگی توانایی خه لکی هه رێمکه ی ده گه یه نێت. هه ر وه ها، به هه مو ئه وه ی که له بولیوی رویدا، من گرینگی و به نرخی ئاپۆره دانی هێزی خه ڵکیم له ده وری یه ک په یکه ری تاک بینی. بۆ ئه و ده سته له ئیمه که به کاری داکۆکی کردن له به شه ریه ت ئیمانیان هه یه، باشترین یارمه تی که ده توانن له م رێگایه وه پێشکه شی بکه ن، ئه وه یه که کومه ک بکه ن تاکو هێزی جه ماوه ری خه لک بخوڵقێ. ئه مه ش زه مانێک به رهه م دێت که ئێمه به ر ژه وه ندی شه خسی خۆمان له په یوه ندی له گه ڵ به رژه وه ندی گشتیدا مه هار و هاوسار و کۆنترۆڵ بکه ین. هێندێک جار ئێمه خۆمان ته رخانی بزوتنه وه کۆمه ڵایه تیه کان ده که ین،تا ته نها ده ستمان له قودره ت گیر ببێت. ئیمه پویستمانه که له رێگای خه لکه وه رابه ری بکرێین، نه ئه وه که به هه ڵه به کاریان به رین و به هره به رداریان لێ بکه ین.

له وانه یه له نێوان رابه رانی خه لکی ئیمه جیاوازی گه لێک هه بێت_ و ئه وه ش راستیه کی حاشا هه ڵ نه گره که ئێمه له بولیوی شایدی ئه م جیاوازیانه بووین. به ڵام کاتێک خه لک ئاگا و به خه به ر و له سه ر هه ستن، زه مانێک که خه لک ده زانن چیان گه ره که و لازمه که ده بێت بۆیان بکرێت، هه ر چه شنه جیاوازی و کێشه یه کی نه زه ری له نێوان رابه رانی کشوه ر کۆتای په‌ دێت. ئێمه له م بواره دا قه ده م گه لێکمان بۆ پێشه وه هاویشتوه. هه ر ئه و شته ی که بوو سه به بی یه کێتی خه ڵکی ئێمه و به یه که وه توانیان راپه رین و ئاخێزی ئینقلابی بولیوی دروست بکه ن و به ئه نجامی بگه یه نن.

رفقا ، آنچه که مايلم اينجا با شما در ميان بگذارم، آنچه که رويای من است، آنچه که ما به عنوان رهبران بوليوی در اين جنبش بعنوان وظيفه برای خود متصوريم و رويای آنرا داريم، تقويت تفکر ضد امپرياليستی است

هاورێیان، ئه وه ی که من حه ز ئه که م لێره له گه ل ئێوه له جه ره یانی باوێژم، ئه وه ی که خه و ن و حه زی منه، ئه وه ی که ئێمه وه کو رابه رانی بولیوی له م جولانه وه یه دا بۆ خۆمان وه ک ئه رکێک دیاری کردوه و له پلان و خه یاڵمان دایه، به هێز و ته وژم کردنی باوه ر و فکری دژی ئیمپریالیستیه.

برخی از رهبران در حال حاضر درباره اين صحبت می کنند که چگونه همگی ما از روشنفکران گرفته تا جنبش های اجتماعی و سياسي، قادر باشيم تا نشست بزرگی را با کسانی چون فيدل، چاوز و لولا سازمان دهيم و به همگان بگوئيم که :, ما اينجائيم، ما بر عليه تجاوز آمريکای امپرياليسم ، برخاسته ايم.,

سه رچاوه:کانتر پانچ> المیرا مرادی... سایتی رۆشه نگه ری

1)ژیر نوس:

منبع کانتر پانچ.30 دسامبر 2005
پانويس: ريگوبرتا منچو ژنه تێکۆشه ری سور پێستیگواتمالایه که جایزه ی نۆبلی ئاشتی له سالی 1992 وه رگرت.