چه ند سا تێك له گه ل خا وه نی گا زینۆ ی مه چكۆ له هه و لێر
گا ز ینۆ ی مه چكۆ له مێژ وو ی شا ری هه و لێر با یه خ و گر نگی خۆ ی هه یه ، به تا یبه تی له نێو نو سه را ن و هو نه ر مه ندا ن و ڕۆ شنبیران ،ڕۆ ژا نه ده چن له وێ دا ده نیشن و كۆ ده بنه وه هه ر گر و په و قسه و با س له سه ر با به ته كا نیا ن ده كه ن ، ئێوا ران زۆ رتر ین خه لك ڕوی تێ ده كات وه ك مه لبه ند ێكی ئه ده بی و هو نه ری، ئه گه ر ویستت كه سێك ببینی له ڕۆ شنبیرا نی شا رنه ت دۆ زیه وه ، بڕۆ له و ێ پر سیا ر بكه یا ده یبینی له و ێیه یا به ئا سا نی ده ی دۆ زیته وه، جگه له وه ش دوا هه وا لی ئه ده بی و هونه ر ی تا زه له و ێ ده زا نی به ڕێوه یه یا گه یشتوه.
منیش به فر سه تم زا نی بۆ ئه وه ی له نزیكه وه مێژ ووی مه چكۆ بزا نین چوم بۆ لا ی كا ك محسین مه چكۆ، پێم گووت ئه گه ر بكر ێ و زه حمه ت نه بێ له با ره ی مێژ وی ئه م چا خا نه یه بۆ مان بد و ێ ی ئه ویش گو تی به سه ر چاو به م شێوه یه قسه ی بۆ كردم"چا خا نه ی مه چكۆ له سا لی 1940 خا وه نی نا وی مجید ا سما عیل كه ده كا ته با وكی من ، خه لكی له به ر خۆ شه ویستی پێیان ده گوت مه چكۆ،پێشتر له نا و با زا ری بو له ته نیشت حه كیم كیمیا وی فرۆ ش، لا ووك بێژو ده نگ بێژ و نو سه رو هو نه رمه ندان دێنه ئه م چا خا نه یه، له و كه سا یه تیه دیا را نه ی ها تونه ته ئێره وه ك تا هیر تۆ فیق و كا وێس ئا غا وحسن سیسا وه هاتون ، نو سه را نیش به عا م دێن، دوو سێ سا ل له مه و به ر ڕه مه زان بو فه رهاد پیر با ل لێره كۆ ڕی كرد، شه هید شه وكه ت شێخ یه زدین په رتو كخا نه كه ی پێش كه شی ئێره كرد و سه ردا نی ئێره ی كرد، كا ك نێچیر ڤان سه رۆ كی حكو مه ت یا رمه تی با شی دا ین نو ژه نی كرده وه ، به لام بۆ مانه وه ی پێو یستی به یا رمه تی زیا تر هه یه ئه م گا زینۆ یه.
د كتۆ ر ما رف خه زنه دا ر ها تۆ ته ئێره شر یتی نۆ ژه ن كر دنه وه كه ی ئه و بڕ ی،زۆر له كه سا یه تیه كان ها تون نه ته ئێره سه ر دا نیان كردوه وه كو وه زیر ی ڕۆ شنبیر ی سا می شۆ ڕس ، ا كر ه م مه نتک ،نه و زا د ها دی وه زیر ی پیشه سا زی.
مه چكۆ له سا لی 1962 ئه مر ی خوا ی به جێ هێنا ،دوا ی ئه و ته حسین مه چكۆ هات 1955-1991. ئه منیش له سا لی 1991 وه ها تو مه ته ئێره، با بم و برا م ڕه حمه تی زۆر ها و كا ری مێوا نه كا نیا ن كر وه و خز مه تیا ن كر دوون، ئه منیش تا پێم بكر ێ قسو ری نا كه م ئه من زۆ ر دلم خۆ شه به ها تنی ئه و مرۆ ڤه با شا نه ".
مه چكۆ جگه له وه ش شوێنێكی گشتیه خه لكی تر یشی دێتێ كه ڕو لا له كا نیش ڕو ی تێ ده كه ن، وه كو شو ێنه وا رێكی دێر ینی ئه م شا ره سه یر ی ده كر ێ ، به لا م كاك محسین چه ند جا ر ده یگو ت" ئه من ئێر ه بكه مه هه ر شتێكی تر زیا تر قا زا نج ده كه م، بۆ ما نه وه ی ئێر ه پێو یستی به یا ر مه تی زیا تره".
یو سف ئه حمه د مه نتك
ئه لما نیا