|
فیفتی به فیفتی یان راکردن له راستییه‌کان! |
|
نزار جاف کاتێک که وڵاتی نامیبیا له‌ژێر دسه‌ڵاتی کۆڵۆنیالیزمی رۆدیسیا رزگاری بوو، رووبه‌ڕووی هه‌ڕه‌شه‌یه‌کی یه‌کجار مه‌ترسیدار بووه‌وه به ده‌رکه‌وتنی نیشانه‌کانی ململانێی ده‌سه‌ڵات له نێوان هه‌ردوو باڵی سیاسی سه‌ره‌کی که رابه‌ڕایه‌تی خه‌باتی گه‌لی ئه‌و وڵاته‌یان ده‌کرد. باڵێکی ئه‌و دوو هێزه سه‌ره‌کییه به سه‌رکردایه‌تی "رۆبرت مۆگابی" و، ئه‌وی دیکه‌شیان به رابه‌ڕایه‌تی"جۆشوا نکۆمۆ"وه بوو، به‌ڵام کاتێک که هه‌ڕه‌شه‌ی ئه‌و ململانێیه گه‌یشته ئاستێک که چاودێران پێشبینی ئاینده‌یه‌کی پڕ مه‌ترسیداریان بۆ ئه‌و وڵاته کرد، ئه‌وه‌بوو"جۆشوا نکۆمۆ"، که چ به ته‌مه‌ن یان به خه‌بات له "مۆگابی" مه‌زنتربوو، له هه‌نگاوێکی چاوه‌ڕوان نه‌کراودا، خۆکشانه‌وه‌ی له‌و ململانێیه راگه‌یاند و، داوای له هه‌وادارانی کرد که هه‌موو به یه‌ک دڵ و یه‌ک گیان پشتگیری له مۆگابی بکه‌ن. نکۆمۆ به‌م کاره‌ی مه‌زنترین و جوامێرانه‌ترین کاری نیشتمانی بۆ داهاتووی گه‌له‌که‌ی ئه‌نجامدا و، ئه‌وه‌تا رێز و مێژوویه‌کی بۆ خۆی تۆمارکرد که نه‌ک ته‌نها له وڵاته‌که‌ی و خودی ئه‌فریقیا، به‌ڵکو له سه‌رانسه‌ری جیهاندا بووه نموونه‌ی له خۆبووردن و نیشتمان په‌روه‌ری راسته‌قینه. وه‌بیر هێنانه‌وه‌ی ئه‌م رووداوه مێژوویه‌م به پێویست زانی له رۆشنایی یه‌کخستنه‌وه‌ی هه‌ردوو ئیداره‌ی کوردی له هه‌ولێر و سلێمانی. ئێمه له کاتێکدا که زۆر به ره‌شبینانه‌وه ته‌ماشا و چاوه‌ڕێی دووباره‌بوونه‌وه‌ی نموونه‌ی له خۆبووردنی وه‌ک ئه‌وه‌ی نکۆمۆ لای خۆمان ده‌که‌ین، له هه‌مان کاتیشدا به دڵنیاییه‌وه ده‌ڵێین، ئه‌زموونی سیاسی کورد چ دوور یان نزیک به‌ره‌و ئاسته‌نگ ده‌ڕوات. ئه‌م نوقڵانه لێدانه‌شمان له‌خۆوه نییه، به‌ڵکو بۆ چه‌ندین فاکته‌ری گرنگ ده‌گه‌ڕێته‌وه، که له سه‌رووی هه‌موویانه‌وه دیارده‌ی فیفتی به فیفتی دابه‌شکردنی ده‌سه‌ڵاته. ئه‌م دیارده‌یه، ئه‌گه‌رچی له رووکه‌شدا ئاراسته‌یه‌کی شارستانی ده‌گرێته‌خۆی، به‌ڵام کاتێک لێی ورد ده‌بینه‌وه، ئه‌وا ده‌بینین ناوه‌رۆکێکی گشگیرییانه‌ی گرتۆته‌خۆی و، پتر له ده‌سه‌ڵاتێکی هۆزایه‌تی ده‌چێت تاوه‌کو ده‌سه‌ڵاتێکی مۆدێرنی هاوچه‌رخ. ئه‌وه‌ی که جێگه‌ی تێڕامانه، هه‌ردوو پارتی سه‌ره‌کی کوردستانی باشوور، له دوای ئه‌و هه‌موو نه‌هامه‌تییه‌ی که له ئه‌زموونی پڕ له نشوستی فیفتی به فیفتی که‌وته‌وه، که‌چی دوای ئه‌و هه‌موو ساڵه و، ئه‌و هه‌موو دانیشتنانه‌ی سه‌رکردایه‌تی و مه‌کته‌بی سیاسی هه‌ردوو لا و، ئه‌و هه‌موو مێزه رازاوانه به جۆره‌ها خواردن و خواردنه‌وه‌ی نایاب له‌سه‌ر حیسابی گه‌لی داماو، که‌چی دیسانه‌وه گه‌لی کوردستان ده‌گه‌ڕێننه‌وه سه‌ره‌تای خاڵی هه‌ڵه‌یی ده‌سپێکی رابردوو! ئه‌و دوو باڵه سیاسییه سه‌ره‌کییه، وه‌ک روون و ئاشکرایه، ده‌خوازن جارێکی دیکه‌ش له گێمێکی لاوه‌کی خۆ و خه‌ڵکی هه‌ڵخه‌ڵه‌تێنه‌ردا، یاری به‌ڕێوه‌بردنی ده‌سه‌ڵات له کوردستاندا ئه‌نجام بده‌ن! ئه‌م دوو باڵه سیاسییه سه‌ره‌کییه که کۆمه‌ڵه رووخسارێکی(موزمین) و(نه‌گۆڕ)به‌ڕێوه‌ی ده‌به‌ن، هیچ جۆره گۆڕانێک له رووی تیۆری و پراکتیکییه‌وه له به‌رنامه‌کانیاندا به‌دی ناکرێت، هه‌رچییه‌کیش کراوه، ته‌نانه‌ت ئه‌و فیفتی به فیفتییه قه‌ڵبه‌ی ئه‌مجاره‌ش، به زه‌بری "بابه گه‌وره"بووه نه‌ک ئاره‌زووی ئه‌مانه. هه‌ڵبه‌ته سه‌رنجدان له هۆکاره سه‌ره‌کییه‌کانی بوونی فیفتی به فیفتی به(رێژه‌ی نه‌گۆڕ)ی هه‌ردوو باڵی سیاسی سه‌ره‌کی کورد، ئه‌وا بۆمان ئاشکرا ده‌بێت که باوه‌ڕنه‌بوونه به خودی دیموکراتی! هه‌ردوولا وه‌ک ده‌رکه‌وتووه و زانراوه، هیچ جۆره باوه‌ڕێکیان به یه‌کتر نییه و، هه‌ر لایه‌کیان پێی وایه ئه‌گه‌ر لایه‌نه‌که‌ی تر ده‌سه‌ڵات بگرێته ده‌ستی ئه‌وا بێ یه‌ک و دوو ئه‌م(فت)ده‌کات! له راستیشدا، هۆی سه‌ره‌کی ئه‌م جۆره باوه‌ڕه چه‌وته به یه‌کتر له بنچینه‌دا، بۆ ئه‌وه ده‌گه‌ڕێته‌وه که هه‌ردوو باڵی سیاسی هێشتا به هه‌مان تێڕوانینی شاخ و ساڵانی به‌ره‌نگاربوونه‌وه رژێمی به‌عس بیرده‌که‌نه‌وه و، ره‌فتار له‌گه‌ڵ یه‌کتریشدا ده‌که‌ن و، هیچ جۆره باوه‌ڕێکی بنچینیه‌یی راستیان به دیموکراتی و، به‌ر له‌وه‌ش به کاریگه‌ری خۆیان له‌ناو جه‌ماوه‌ری کوردا نییه. ئه‌گه‌ر سه‌رنجیش بده‌ین، ئه‌وا ده‌بینین که هیچ جۆره گۆڕانێکی بنه‌ڕه‌تی له پێکهاته فیکرییه‌کانی هه‌ردوولادا رووی نه‌داوه و، ئه‌وه‌ی که له ساڵی1991ه‌وه به‌م لاوه ناوی"گۆڕانی"لێ ده‌نێن، ته‌نها جۆره پۆڵیشێکی کاتییه بۆ به‌ڕیوه‌بردنی کار و، چیتر له‌وه زێتر نییه! ئه‌وه‌ی مایه‌ی تێڕامانه، باسکردنی گه‌نده‌ڵی سیاسی و ئیداری و دارایی، سه‌رباری "شێر په‌نجه‌ی" فیفتی به فیفتی، هه‌مووی بۆ ئه‌و رووخساره نه‌گۆڕانه ده‌گه‌ڕیته‌وه که واده‌زانن کوردستان بێ ئه‌وان هیچی پێ ناکرێت و، هه‌موو کاره‌کان راده‌وه‌ستن! گومان له‌وه‌شدا نییه، که هه‌ردوو باڵی سیاسی پێویستییه‌کی یه‌کجار زۆریان به ریفۆرم هه‌یه، ریفۆرم له دوو رووه‌وه: 1ـ له رووی روخساره دووباره‌بووه‌کانه‌وه که بوونه‌ته کۆسپێک له رێگه‌ی هه‌موو جۆره په‌ره‌سه‌ندنێک باشی سیاسی و ئابووری و فیکری، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی ئه‌م رووخسارانه جۆره(حیساباتێکی)تایبه‌تی له نێوانیاندا هه‌یه که ته‌نها به مه‌رگ یان به دوورخستنه‌وه له ده‌سه‌ڵات کۆتایی دێت و، ئه‌و بابه‌ته‌ش کار ده‌کات سه‌ر چاره‌نووسی گه‌لێک له‌سه‌ر حیسابی ئاره‌زووی تاک! 2ـ له رووی بنه‌ما و پێکهاته فیکرییه‌کانیانه‌وه که جۆره بن به‌ستێکی ئاشکرا به خۆیه‌وه ده‌بینێت، گرنگی گۆڕانیش له‌م رووه‌وه له‌وه‌وه سه‌رهه‌ڵده‌دات که گۆڕه‌پانه سیاسییه‌که‌ی کوردستان ئه‌مڕۆ له هه‌موو رۆژێک پتر پێویستی به ئاراسته‌یه‌کی سیاسی چالاک و ئه‌کتیڤ هه‌یه، تا بتوانێت جه‌ماوه‌ر"به‌تایبه‌تی لاوان"له ده‌وری خۆی کۆبکاته‌وه و، بیانپارێزێت له‌و باڵه سیاسییه هاورده ـ گشتگیرانه‌ی که خۆیان له‌ژێر په‌رده‌ی چه‌پی توندڕه‌و یان ئاییندا شاردۆته‌وه و، هه‌ڕه‌شه‌یه‌کی یه‌کجار مه‌ترسیدار له نچینه‌ی ئه‌زموونی دیموکراتی ده‌که‌ن. ئه‌مڕۆ کاتێک هه‌ردوو باڵی سیاسی دان به بابه‌تی گه‌نده‌ڵیدا ده‌نێن، ده‌بێت چاک بزانن داننان به گرفتێکدا شتێکه و، کارکردنیش بۆ له‌ناوبردنی ئه‌و گرفه شتێکی تره. ئه‌وه‌تا یه‌کگرتووی ئیسلامی زۆر به راشکاوانه ئاماژه به بابه‌تی گه‌نده‌ڵی سیاسی و ئیداری و ئابووری ده‌دات و، هه‌ر به‌و پاساوه‌شه‌وه خۆی له هاوپه‌یمانییه‌تی کوردستان کێشایه‌وه و، هه‌ر به مه‌به‌ستی کارکردن بۆ چاره‌سه‌رکردنی ئه‌و بابه‌ته‌ش، به‌رنامه‌کانی له‌ناو خه‌ڵکی کوردستاندا بڵاوده‌کاته‌وه. هه‌ڵبه‌ته، ئه‌گه‌ر ئه‌مڕۆ ژماره‌یه‌کی ئه‌وتۆ گوێ له به‌رنامه‌کانی برایانی یه‌کگرتوو نه‌گرن، ئه‌وا بۆ ئایینده‌یه‌کی نزیک"ئه‌گه‌ر گه‌نده‌ڵی به‌م شێوازه‌ی ئێستا به‌رده‌وام بێت"، خه‌ڵکانێکی زۆر له ده‌وروبه‌ری یه‌کگرتوو کۆده‌بنه‌وه و، دووریش نییه به‌ڕه‌که له‌ژێر پێی برایانی"کرامازۆڤ"رابکێشن، ئه‌وسا پێم وانییه چ یه‌کێتی یان پارتی مافی ئه‌وه‌یان هه‌بێت پرسیاری هۆکاره‌کان بکه‌ن و لایان سه‌یر بێت ئه‌زموونی پارتی دادپه‌روه‌ری و گه‌شه‌پێدانی تورکیا و حه‌ماسی فه‌له‌ستینی له کوردستاندا دووباره بێته‌وه. ئه‌م شێوازه سه‌قه‌ته‌ی که ئه‌م دوو باڵه سیاسییه له مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ یه‌کتردا، به‌رجه‌سته‌ی ده‌که‌ن، له مه‌ترسی بۆ سه‌ر خودی ئه‌زموونی دیموکراتی و داهاتووی کورد به‌ولاوه، چیتر نییه، چونکه ئه‌م دوو باڵه پێیان وایه ئه‌گه‌ر شانیان به شانی یه‌کتره‌وه نه‌بێت ئه‌وا کوردستان وێران ده‌بێت، له راستیشدا مه‌سه‌له‌ی ئه‌م شان به شانی یه‌کترییه، حیکایه‌تێکی به‌واتام بیر ده‌هێنێته‌وه، که پێم وایه گێڕانه‌وه‌ی سوودی هه‌یه له‌م ده‌رفه‌ته‌دا، ده‌گێڕنه‌وه رۆژێکیان مام رێوی کۆمه‌ڵه قازێک ده‌بینێت به شێوازێکی ئاسۆیی ده‌ڕۆن نه‌ک یه‌ک له دوای یه‌ک وه‌ک باوه، هه‌ر بۆیه خۆی ده‌گه‌یه‌نێته قازی ئه‌وپه‌ڕی لای راست و، لێی ده‌پرسێت: ئه‌وه بۆچی به‌م شیه‌وه‌یه ده‌ڕۆن؟ قازه‌که به فیزێکه‌وه وتی: ئێمه هه‌موومان خۆمان به رابه‌ر ده‌زانین! مام رێوی که ئه‌مه‌ی بیست راسته‌وخۆ بیرۆکه‌ی فێڵێکی باش که‌وته مێشکێوه و، به قازه‌که‌ی وت: به‌ڵام به خوا من پێم وایه هه‌ر تۆ شایه‌نی رابه‌رایه‌تیت ئه‌گه‌ر بێت و، یه‌ک شتی تر له خۆتدا به‌رجه‌سته بکه‌یت، قازه‌که به په‌رۆشه‌وه وتی: چییه پێم بڵێ؟ مام رێوی وتی ئاخر لێره‌دا و له به‌رده‌م ئه‌ماندا نابێت بابچینه شوێنێکی چۆڵه‌وانییه‌وه ئنجا پێت ده‌ڵێم. هه‌ڵبه‌ته هه‌ر به گه‌یشتنیان بۆ ئه‌و شوێنه رێوی پڕی کرد به قازه‌که‌دا و، کردی به ژه‌مێکی چه‌وری خۆی و، به‌م شێوه‌یه هه‌موویانی خوارد. پرسیاره‌که‌ش له‌وه‌دایه، ئایا دوو قازه‌که‌ی لای خۆمان ده‌توانن له‌و هه‌موو رێوییه‌ی ناو خۆمان ده‌وروبه‌رمان به‌م شیوازه کاره سیاسییه‌ی که گرتوویانه‌ته به‌ر رزگاریان بێت؟!
|
|
|
02/09/2015 |