|
دوا به دوای ئه‌وه‌ی سه‌ره‌ک وه‌زیرانی عێراقی بڕیاری
گه‌ڕانه‌وه‌ی سه‌قامگیری و ئاشتی وبه‌ربه‌ستکردنی ئه‌و لافاوه
خوێنه‌ی که ڕۆژانه هاوڵاتیانی عێراقی دووچاری ده‌بنه‌وه
گرتی، هه‌ستاوه به گێڕانی ڕۆڵی خۆی بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی
ئه‌و گۆڕانکاریانه‌ی که ڕۆژانه خۆیان به سه‌ر شه‌قام و
گۆڕه‌پانه‌کانی عێراقه‌وه گرێداوه،
وه هه‌روه‌ها
به هۆی تیره‌گه‌ڕێتیو نه‌ژادپه‌ره‌ستی و بۆچونی جودای ئاینی و
ئایدۆلۆژیای به‌رگری له هاوپه‌یمانان... به دوای ئه‌و هه‌موو
هه‌وڵ و ته‌قه‌ڵانه‌ی که کۆششی بۆ کردن و شکستی هێنا، که‌چی
به کۆمه‌ڵ کوشتن و زیادبوونی شه‌ڕوشۆڕ هه‌ر له
په‌ره‌سه‌ندندا بوون. هه‌ر له‌به‌ر ئه‌و ناله‌باریه
ئه‌وجاره مالکی هه‌ستا به کۆکردنه‌وه‌ی سه‌ره‌ک هۆزو
تیره‌کانی عێراقی بۆ گه‌یشتن به بنبڕکردنی هۆکاری توند و تیژی
له‌و ووڵاته‌دا.
ئه‌و تیره‌و هۆزانه که پێک هاتوون له چه‌ند تیره‌یه‌کی
عێراقی سه‌ر بر سوننه‌و شیعه وهه‌ندێک له سه‌ره‌ک تیره
کورده بێویژدانه‌کان دووچاری توانه‌وه‌و دانپێنه‌هاتن به
بوونیان و نه‌مانی ده‌سه‌ڵات ببوون ، ئه‌مانه هه‌ر له
سه‌ره‌تای ساڵانی 1920 ه‌وه و له کاتی پادشایه‌تی عێراقی و
ده‌سه‌ڵاتی جمهووری و هاتنی ڕژێمی به‌عسی فاشیسته‌وه و هه‌ر
له سه‌ره‌تای درووست بوونی ده‌وڵه‌تی عێراقه‌وه به هێچ
جۆرێک جموجۆڵی سیاسیان نه‌مابوو و له گۆڕه‌پانی سیاسیدا
ناویان نه‌ده‌بران. ڕژێمه جۆربه‌جۆره‌کانی کۆنی ئه‌و ووڵاته
به هه‌موو توانایه‌کیانه‌وه له مامه‌ڵه‌دا بوونه بۆ
نه‌هێشتنی بوونی گرووهی دینی و ئایدۆلۆژیای کۆنه‌په‌ره‌ستی
تیره‌گه‌ڕێتی ، به‌و بۆنه‌یه‌وه تا سنوورێک ده‌سه‌ڵات له‌م
تیره‌وهۆزانه سه‌ندرابوونه‌وه‌و هه‌میشه میلله‌ت له
ته‌قه‌ڵادا بووه بۆ وه‌دیهێنانی ووڵاتێک که گشت نه‌وه‌کانی
که پێک هاتبوون له چه‌ند میلله‌تو چه‌ند باوه‌ڕێکی دینی جودا
جوداوه یه‌ک بخه‌ن بۆ بنیات نانی عێراقێک که گشت
هاوڵاتیه‌کانی بتوانن به بێ هیچ جیاوازیه‌ک به یه‌که‌وه
گوزه‌ران بکه‌ن.
دوا به دوای ئه‌وه‌ی که هاوپه‌یمانان توانیان ڕژێمه
کۆنه‌په‌رسته‌که‌ی سه‌ددام و دارو ده‌سته‌که‌ی خاپوور بکه‌ن،
ئه‌م سه‌ره‌ک تیرانه هه‌ستان به گه‌ڕانه‌وه‌یان بۆ نێو
هۆزوتیره‌کانیان و دیسانه‌وه خوازیان بوو که ڕۆڵی خۆیان له
نێو تیره‌کانیان به تایبه‌تی و له نێو عێراقدا به گشتی
بگێڕن، ئه‌ویش به هۆی بوونی ئه‌و نا ئارامیه‌ی که له
عێراقدا دوا به دوای که‌وتنی ڕژێمی نه‌ژاد په‌رسته‌وه
دووچاری ببۆوه ، جا هه‌ر یه‌ک له‌وان به جۆرێک توانیان ڕۆڵی
خۆیان ببینن، یه‌ک به ناوی ڕه‌نگی تیره گه‌ڕێتی و ئه‌وی دیان
به ناوی ئاینی و ئه‌وه‌ی تریشیان به ناوی به‌رگریه‌وه، له
نێو ئه‌وانه‌دا هه‌یه خۆ فڕۆشی ووڵاتانی ده‌مودراوسێن و
هه‌یه به هێزه‌کانی ناوچه‌وه به‌ستراونه‌ته‌وه.
سه‌ره‌کوه‌زیرانی عێراقی دو به دوای ئه‌و شکستیانه‌ی که
وه‌ده‌ستی هێنا هه‌ستا به داوای یارمه‌تی کردن له‌م هۆز
تیرانه، یه‌ک له مه‌رامه‌کانی ئه‌وه بوو که بتوانێت به
یارمه‌تی ئه‌م هۆزانه پاشماوه‌ی به‌عسه‌کان بنبڕ بکات و به
یارمه‌تی ئه‌م هۆزانه بکارێت ئه‌و توندو تیژیه‌ی که
سه‌رانسه‌ر عێراقی گرتۆته‌وه که‌متر بکاته‌وه، که‌چی له
لایه‌کی تریشهوه ئه‌فسه‌ره به‌عسیه کۆنه‌کان بانگهێش
ده‌کاته‌وه بۆ ناو ڕیزی له‌شکری عێراقه‌و و جاشه کورده‌کانیش
هه‌روه‌ها به ته‌مایه بگه‌ڕێنێته‌وه نێو به‌کرێگیراوانه‌وه
و به به‌ڵێنی پاره‌وپووله‌وه ده‌یه‌وێت دیسانه‌وه ئه‌م
جاشه کۆنانه بێنێته‌وه نێو گۆڕه‌پانی سیاسی عێراقی و
به‌کاریان بێنێت بۆ پاشه‌ڕۆژێکی نادیار و و له هه‌مان کاتیشدا
هه‌ڕه‌شه‌یه‌کی ڕاسته‌وخۆیه له کوردانی کوردوستانی باشووره
ده‌یکات که به هۆی بوونی ئه‌م تاقمه جاشانه‌وه بتوانێت
دیسانه‌وه نا ئارامی بگه‌ڕێنێته‌وه نێو هه‌رێمی کوردوستان.
له بری ئه‌وه‌ی که سه‌ره‌ک وه‌زیران هه‌ستێت به
ئه‌نجامدانی ئه‌و به‌ڵێنانه‌ی دابوونی به چه‌سپانکردنی بڕگه‌ی
158 ی سه‌باره‌ت به که‌رکوک و هه‌ستان به ڕۆڵێکی
نه‌ته‌وایه‌تی که بتوانێت ئه‌و گرووهه چه‌کداره سیاسیه‌کان
بێ چه‌ک بکات و هه‌ستێت به خه‌ریک بوون به بنیات نانه‌وه‌ی
گشت عێراق و درووست کردنی جاده‌وبانو زامن کردنی کاره‌باو ئاو
بۆ گشت هاوڵاتیان و نه‌هێشتنی بێ کاری و زیادکردنی بنکه
ته‌ندرووستیه‌کان و پێشخستنی ووڵات له گشت بواره‌کاندا، که‌چی
ڕاشکاوانه ده‌بینین ئه‌م به‌ڕێزه تازه به تازه ده‌یه‌وێت
تیره‌وهۆزه‌کان یارمه‌تی مانه‌وه‌ی حوکمه‌که‌ی بده‌ن و به
ناوی ئاشت بوونه‌وه‌ی گشتیه‌وه وا خه‌ریکه جاشه‌کان
دێنێته‌وه به‌ر مه‌یدان، هه‌میشه له په‌له‌قاژێدایه بۆ
به‌جێهێنانی هه‌ندێک له‌و فه‌رمانانه‌ی که له م لاو لاو
له‌ولاوه بۆی ده‌رده‌چێت، هێچ دوور نیه که پاشه‌ڕۆژی ئه‌م
به‌ڕێزه‌ش له پاشه‌ڕۆژی هه‌ڤاڵه‌کی هاوسه‌نگه‌ری خۆی
جه‌عفه‌ری زیاتر نه‌بێت.
پرسیار لێره‌دا ئه‌وه‌یه که ئایا ئه‌م سه‌ره‌ک تیره‌و
هۆزانه ده‌توانن ئه‌و به‌ڵێنه‌ی که به مالیکیان داوه
بیچه‌سپێنن و به‌جێی بێنن؟ وه ئایه حکومه‌تی عێراقی قایله
به و ڕه‌وشه تراژیدیایه‌ی که عێراقی پیدا ده‌ڕوات و
ده‌توانێت هه‌ستێت به جێبه‌جێ کردنی داخوازیه‌کانی ئه‌م
سه‌ره‌ک تیرانه له لایه‌ک و له لایه‌کی تریشهوه ئایا
ده‌توانێت وه‌ڵامی داخوازیه‌کانی میلله‌تی عێراقی به گشتی
بداته‌‌وه؟ وه ئایا حکومه‌تی مالکی ده‌توانێت به‌ره‌نگاری
ئه‌و هه‌موو هه‌ڕه‌شه‌و ده‌ست تێوه‌ردانه که له ووڵاتانی
دراوسێ به تایبه‌تی و له گشت ناوچه‌که به گشتی
بکاته‌وه.؟؟؟
2006-08-30
سوید
uvnbas@hotmail.com
|
