تورکیابۆ ڕاودوونانی  په‌که‌که‌  یان  هه‌رێمی کوردستان  

  فه‌ره‌یدون حه‌مه‌ڕشید سویسرا

faraidun_73@hotmail.com

 بۆچه‌ندڕۆژێک ده‌چێت کوردستان به‌هۆی ئه‌وهه‌ڕه‌شه‌ئیعلامی وسه‌ربازییه‌ی ده‌وڵه‌تی تورکیا به‌هه‌لومه‌رجێکی پڕله‌قه‌یران ومه‌ترسیدارداتێپه‌ڕده‌بێت وه‌له‌دوای بڕیاردانی په‌رله‌مانی تورکیا بۆچوونه‌ناوخاکی هه‌رێمی کوردستان. سه‌رکرده‌وبه‌رپرسه‌بالآکانی تورک له‌کۆبوونه‌وه‌ی ووڵاتانی سه‌رده‌ریایی ڕه‌ش،له‌سه‌ر دانه‌که‌ی ئه‌ردۆخان بۆله‌نده‌ن،له‌ناو هاووپه‌یمانه‌کانیان له‌ناوپه‌یمانی ناتۆدا،له‌وکۆڕوکۆبوونه‌وانه‌ی وه‌ک حه‌مله‌ی دیبلۆماسیی به‌ڕێیان خستووه‌،هه‌میشه‌بۆڕاوه‌دوونانی هێزه‌کانی پ ک ک جه‌خت له‌سه‌رئه‌وه‌ده‌که‌نه‌وه‌ که‌ده‌بێت بچنه‌ناوقووڵایی خاکی هه‌رێمی کوردستان،بۆهه‌مووان ئاشکرایه‌ که‌ په‌که‌که‌ بۆماوه‌ی بیست وچوار ساڵه‌ ده‌ستی داوه‌ته‌ خه‌باتی چه‌کداری بۆبه‌ده‌ستهێنانی مافه‌کانی کوردله‌تورکیا که‌نزیکه‌ی له‌سه‌دابیستی دانیشتوانی تورکیاپێکده‌هێنن،ئاکامی سییاسه‌تی هه‌ڵه‌ویه‌کترقبووڵنه‌کردن بۆته‌هۆی له‌ده‌ستدانی هه‌زاران ئینسان له‌هه‌ردووبه‌ره‌ی ناوجه‌نگ،تاسووتان ووێرانکردنی زۆرێک له‌گووندوخاکی کوردستان وبه‌هه‌ده‌ربردنی ملێۆنه‌هادۆلارله‌بودجه‌ی ده‌وڵه‌تی تورکیابۆبه‌رنامه‌و سیاسه‌تی میلیتاریزم،که‌واته‌ نه‌ناوی په‌که‌که‌ و نه‌ململانێکانی نێوان په‌که‌که‌و حکومه‌تی تورکیا شتێکی تازه‌وهه‌نووکه‌ییه‌،نه‌ ئه‌وپارته‌ش هیچ باره‌گاو نوسینگه‌یه‌کی له‌کوردستانداهه‌یه‌.که‌واته‌ ئه‌گه‌ری ئه‌وه‌زۆرتره‌هه‌مووئه‌وهێرشانه‌ی ده‌ووڵه‌تی توورک که‌له‌سه‌ر ئاستی ئیعلام ودیبلۆماسییه‌ت له‌هه‌ڵکشاندایه‌ ئه‌گه‌ری زیاتری ئامانجێکی لێده‌رانه‌یه‌له‌ئه‌زموونی سیاسی ده‌سه‌ڵآتی هه‌رێـمی کوردستان.

ئه‌م‌هه‌لومه‌رجه‌هه‌ستیاروپڕله‌ئاگرینه‌چه‌ندبۆکوردوئه‌زموونه‌سیاسییکه‌ی له‌باشووردایاریکردنه به‌قه‌ده‌ری  ده‌ستکه‌ووتی نه‌ته‌وه‌یه‌ک ، ئه‌وه‌نده‌ش بۆتورک مغامره‌کردنه ‌به ‌ئه‌مڕۆو به‌ئاینده‌ی  تورکیا له‌نێوان ده‌ست به‌رداربوون له‌عه‌قڵیه‌تی یه‌کترقبوڵنه‌کردن یان مه‌له‌کردن ڕووه‌ودیمۆکراسی ڕۆژئاوایی.ئه‌مڕۆ تورکیا له‌ هه‌وڵ وپه‌له‌قاژه‌ی ئه‌وه‌دایه‌خۆی بگه‌ێنێته‌یه‌کێتی ئه‌ورپا که‌له‌ناوه‌ڕاستی شه‌سته‌کانی  سه‌ده‌ی ڕبردووه‌وه‌ خه‌ون به‌وه‌وه‌دبینێت پێناسی خۆی وه‌ک وولآتێکی ئۆروپای ڕؤژئاوانیشان بدات.تورکیاده‌بێت له‌وه‌بگات که‌ئه‌مڕۆ له‌هه‌ناویی  ملـملانێ گڕگڕتووه‌کانی ڕۆژهه‌لآتی ناوه‌ڕاستدا چ له‌سه‌رئاستی ناوخۆیی عێراق و چ له‌سه‌رئاستی وولآتانی میحوه‌ری شه‌ڕ،تاکه‌پێگه‌ی سه‌قامگیر وئارام هه‌رێمی کوردستانه‌ که‌تاکه‌نمونه‌بێت به‌ده‌ست ئه‌مه‌ریکاوهاوپه‌یمانه‌کانی  که‌هاوپه‌یمانی له‌مێژینه‌ی دوێنێی ناوجه‌نگی ساردو هه‌نووکه‌ی ناوهاوپه‌یمانییتی په‌یمانی باکوری ئاتلانتیکن بۆتورکیا.که‌واته‌ سنووربه‌زاندن بۆناوهه‌رێمی کوردستان به‌هه‌ربیانوویه‌ک به‌ده‌رله‌وه‌ی جه‌نگێکی ناعادیلانه‌یه‌ بۆسه‌رخه‌ڵکی کوردستان،له‌ده‌ستدانی ته‌واوی نائارامی بۆخوودی هاووپه‌یمانه‌کانی دۆێنێ و ئه‌مڕۆی تورکیای لێده‌که‌وێته‌وه‌،که‌تورکیا له‌بری هه‌نگاونان وڕیفۆرمی سیاسی بۆ به‌ره‌وئاینده‌ی یه‌کێتی ئه‌وروپا،سه‌دوهه‌شتاپله‌پێچه‌وانه‌که‌ی ده‌بێت.بۆیه‌تاکه‌ڕێگه‌ی چاره‌سه‌ر بۆکێشه‌کان ته‌نهاگه‌ڕانه‌وه‌یه‌ بۆسه‌رمێزی گفتوگۆودانوسان،ئه‌لته‌رناتیڤی گفتوگۆش پێش هه‌رلایه‌نێک له‌به‌رژه‌وه‌ندی یه‌که‌می تورکیایه‌ چوونکه‌جگه‌له‌سه‌رده‌مه‌که‌،جگه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندیه ‌دوورمه‌وداکانی تورکیا ڕووه‌و یه‌کێتی ئه‌وروپاکه‌به‌ستراوه‌ته‌وه‌به‌پێوه‌ره‌کانی دیموکراسی ومافه‌کانی مرۆڤ.،پێکهاته‌ی ئێتنیکی تورکیابه‌شێکه‌ له‌کورد.، هه‌روه‌ها تورکیا بۆ هه‌تا هه‌تایی دراوسێی هه‌رێمێکه‌ناوی هه‌رێمی کوردستانه‌.

 


 

           

 

27/10/2007

 

goran@dengekan.com

 

dangakan@yahoo.ca