|
بۆچی هەڵبژاردنەکانی ئەم دواییەی وڵاتی مەغریب بە روداوێکى
ناوازە لە ناوچەکەدا ئەژماردەکرێت؟
چونکە ئەوە بە فیعلی هەڵبژاردن بوو! راستە خاڵە ئیجابیەکانی
ئەم هەڵبژاردنە زۆرە، هەر لە پتەوترکردنی رێڕەوى فرەیی و
لێبوردەیی و قەبوڵکردنی ئەوی دییەوە، تاوەکو پێشکەشکردنى
نەموزەجێک بۆ رۆژئاوای عەرەبی (بە تایبەت بۆ جەزائیر وتونس)
دەربارەی ئاڵۆگۆڕکردنی دەسەڵات بە رێگاییەکی ناتوندوتیژی،
بەڵام ئەمە لەو راستیە کەمناکاتەوە کە ئەم هەڵبژاردنانە بە
پێچەوانەی رەوتەوەیە لە رۆژهەڵاتى ناوەڕاستدا، کە گەڕاوەتە
دۆخى جارانی واتە بەرلە دەستپێکردنی (شەپۆلی دیموکراسییەوە)
بەر لەشەش ساڵ.
ئێستا ئەولەوییەتی یەکەم لە ناوچەکەدا دیموکراسى نیە هێندەی
ئەوەی کە ئارامییە، ئەویش دوای ئەوەی کە هەڵبژاردنەکانی
فەلەستین و عیراق و میسر (پێشتریش لە سەرەتای نەوەدەکاندا لە
جەزائیر) سەلماندی کە دەنگدەرە عەرەبەکان زۆرجار دەنگ بەوانە
نادەن کە رۆژئاوا دەیانەوێت، ئەمەش وەهایکردوە دەسەڵاتە
عەرەبییەکان جارێکى دی رۆحێکی دیکەیان لەو حەوت رۆحەی کە
هەیانە بەبەرەوە بێت.
زۆرێک لە لێکۆڵەرەوە رۆژئاواییەکان وەستان و دواتریش
هەرەسهێنانی (شەپۆلى دیموکراتی) رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەبەستنەوە
بە وەستان و تێکشکانی پرۆژەی کۆنزەرڤاتیڤە نوێیەکانی (المحافڤین
الجدد) ئەمریکاوە لە عیراق و دواتریش لە ناوچەکەدا.لەمەدا
راستیەک بە دیدەکرێت، بەڵام هەموو راستیەکە نیە.ئێستا چەندین
هۆکارى دیکە هەیە کە گەورەتر و گرنگترە لە نەخشەی رۆژهەلاتی
ناوەڕاست.
یەکێک لەو هۆکارانە هەستکردنی کۆنزەرڤاتیڤە نوێیەکانە بەوەی کە
ئەو نەخشەیەی لە سەرەتای نەوەدەکاندا بە سەرپەرشتى (بەرنارد
لویس) کێشابویان و هاوشانی ئەو جەنگانەشی کە بەتەمابون لە
نێوان شارستانیەتەکاندا(رۆژئاوا و ئیسلام) هەڵیگریسێنن، نە
توانیان گەلی ئەمریکى بخەنە دوای خۆیان و نە جیهانیش تاک
دەسەڵاتی ئەوانیان قەبوڵکرد. ئەوە راستە کە (تیرۆر) و (فاشیەتی
ئیسلامی) دوو هۆکارن بە دەست جۆرج بوشەوە بۆ بەردەوامی
سیاسەتەکانی، بەڵام واپێدەچێت کە ئەم هۆکارانەش لەلای کۆمەڵگا
رۆژئاواییەکان سیحر و کاریگەری خۆی لە دەستدابێت.
پەیامبەری کۆنزەرڤاتیڤە نوێیەکان (رۆبەرت کاغان) لە 2/9 ی
ئەمساڵدا نوسی (ململانێی ئیسلام لەگەڵ تازەگەری و سەرمایەداری
و جیهانگیریدا راستیەکە لە راستیەکانی ژیان، بەڵام ئەم ململانێ
یە سەلماندوشیەتی کە ململانێ یەکی لاوەکییە.جەنگی سەرەکی
لەنێوان دەوڵەتە گەورەکاندا دەبێت نەوەک ئیسلام و رۆژئاوا،
لەنێوان لیبراڵییەت و ئۆتۆکراسیەتدا(الاوتوقراگیە) دەبێت، ئەم
جەنگەش لە سەرەتاکانی سەدەی هەژدەیەمەوە رویداوە و تاوەکو
ئێستاش بەردەوامە، ئەم ئۆتۆکراسیەش چین و روسیا رابەرایەتی
دەکەن).
(کاغان) داوای (سیستەمێکى تازەی جیهانی) دەکات لە هاوپەیمانێتی
وڵاتە دیموکراسییەکانی وەک (ژاپۆن،هیند، ئەوروپا) لەگەڵ
ئەمریکادا،ئەویش بۆ روبەڕوبونەوەی (هاوپەیمانێتی ئۆتۆکراسی)
تازە لەنێوان چین و روسیا لە چوارچێوەی پەیماننامەی شەنگاهی دا.
ئەگەر بێت و ئەم داواکارییە جێبەجێبکرێت ئەوا جیهان لەگەڵ
وادەی شەڕێکی جیهانی ساردی تازەیە کە لەشەڕی پێشوتر زیاتر
دڵڕەقترە .
شەڕێک کە کۆنزەرڤاتیڤە نوێیەکان، بەسوربونەوە، دەیانەوێت بۆ
ئەوەی جێگای جەنگی رۆژئاوا_ئیسلام بگرێتەوە.
سەرەڕای ئەوەی کە دیموکراسیەت جارێکی دیکە وەک دروشم لە
دروشمەکانی رۆژئاوا بەرزدەکرێتەوە لەم شەڕە تازەیەدا، بەڵام
جگە لە دروشمێک زیاتر هیچی دیکە نیە و هیچ جیاوازی نیە لەو
دروشمەى کە لە جەنگى ساردی یەکەمدا بەرزکرایەوە، و رێگای
لەوەنەگرت کە رۆژئاوا چەندین پەیماننامە لەگەڵ وڵاتە
دیکتاتۆرییەکان و سەرکوتکەرەکاندا ببەستێت لە هەموو جیهاندا،
بە تایبەت لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا.
ئایا ئێستا هەندێک لەو هۆکارانەمان بۆ دەرکەوت کە وادەکات
هەڵبژاردنەکانى وڵاتی مەغریب بە پێچەوانەى رەوتە تازەکانەوە
بێت لە ناوچەکە و جیهاندا.
سەرچاوە/
رۆژنامەى (الخلیج)ى رۆژى 12/9
|