|
فه‌رهاد پیرباڵ: مه‌لاكان
ده‌بێ له سنووری كارێكدا ره‌فتار بكه‌ن، ده‌ستدرێژی
نه‌بێت بۆ سه‌ر مافی هونه‌رمه‌ندان و نووسه‌ران
فه‌رهاد پیرباڵ سه‌رنووسه‌ری كۆواری وێران، كه
كۆوارێكی تایبه‌ته به‌ئه‌ده‌بی نوێخواز، هه‌ر دوو
مانگ جارێك له هه‌ولێر ده‌زگه‌ی ئاراس ده‌ری ده‌كات،
له‌م دیمانه‌یه‌دا وه‌ڵامی هه‌ندێ له مه‌لاكان و
پیاوانی ئاینی ده‌داته‌وه، كه ماوه‌یه‌كه هێرشی
تووندیان ده‌ست پێ كردووه دژ به‌كۆواری "وێران"
به‌هۆی بڵاو كردنه‌وه‌ی ژماره‌یه‌كی تایبه‌ت به‌ئه‌ده‌بی
ئیرۆتیكا.
له ژماره ی 6 ئه‌و كۆواره، كه كۆمه‌ڵێ وتار و
چیڕۆك و شیعر و چاوپێكه‌وتنی وه‌خۆ گرتووه ده‌ربڕینی
ئه‌ده‌بیانی ئیرۆتیكین، ئه‌و ئه‌ده‌به‌ی كه ده‌یه‌وێ
ئاوێنه‌یه‌ك بێت بۆ ره‌نگدانه‌وه‌ی رووی جه‌سته‌ییی
مرۆڤ و موماره‌سه‌یه‌كی رۆمانسییانه‌ی پێوه‌ندییه
سێكسییه‌كانی نێوان ژن و پیاو، هه‌ر له‌م ژماره‌یه‌دا
كۆمه‌ڵێ نووسینی پۆرنۆگرافیش بڵاو كراوه‌نه‌ته‌وه
سه‌ره‌ڕای چه‌ند شیعرێكی ئیرۆتیكی و شیعرێكی زانا
خه‌لیل كه له هه‌موو شیعره‌كانی تری نێو ئه‌و
گۆڤاره بووه به جێگه‌ی مشت و مڕ و ناڕه‌زایی مه‌لاكان
و پیاوانی ئاینی.
له دیمانه‌یه‌كی پێشووتردا له‌گه‌ڵ مه‌لا مه‌حموود
فه‌قێ، كه هێرشی تووند ده‌كاته سه‌ر ئه‌و كۆواره
و سه‌رنووسه‌ره‌كه‌ی و ده‌زگه‌ی ئاراس و به‌پێشێلكاریی
داوونه‌ریتی كورده‌واریی له قه‌ڵه‌م ده‌دات، هه‌روه‌ها
هه‌ندێ له تێكسته‌كانی نێو ئه‌و كۆواره به‌هێرش
ده‌زانێت بۆ سه‌ر پیرۆزیی پێغه‌مبه‌ران، له‌م
دیمانه‌یه‌دا فه‌رهاد پیرباڵ به‌رگرییه‌ك له رووی
راستی كۆواره‌كه ده‌كات و هه‌موو ئه‌و وتانه‌ی مه‌لاكان
دژ به‌خۆی و كۆواره‌كه‌ی كردوویانه به "بێمانا و
خۆهه‌ڵقورتان له كاروباری نووسه‌ر و هونه‌رمه‌ند
و رووناكبیران" له قه‌ڵه‌م ده‌دات.
پرسیار: بڵاوبوونه‌وه‌ی كۆواری "وێران"ی ژماره
6 پیاوانی ئاینیی زیاتر له هه‌موو توێژه‌كانی تری
كۆمه‌ڵگه‌ی كوردی بێتاقه‌ت كرد و ئه‌وان یه‌كسه‌ر
كه‌وتنه هێرشكردنه سه‌ر كۆوار و ئێوه، ده‌توانی
پێمان بڵێیت هۆكه‌ی چییه؟
وه‌ڵام: كه‌سانی ئاینی مافی خۆیانه گه‌ر راسته‌وخۆ
شتێك پێوه‌ندیی به‌كه‌سی خۆیانه‌وه یان به‌ژیانی
خۆیان و كه‌سوكاری خۆیانه‌وه هه‌بێت به‌ده‌نگ بێن،
كه‌سێك یا نووسه‌رێك یا هونه‌رمه‌ندێك راسته‌وخۆ
خۆهه‌ڵقورتێنێ له ژیانی تایبه‌تیی ئه‌و كه‌سه
ئاینییانه خۆهه‌ڵقورتێنێت له پێوه‌ندییه خێزانه‌كانیان
یان خۆیان، له‌و حاڵه‌ته‌دا هه‌رچی رێوشوێنی
یاسایی و عه‌شایه‌ری و كۆمه‌ڵایه‌تی دژ به‌و نووسه‌ره
بگرنه به‌ر مافی خۆیانه، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئه‌و
رووناكبیر و نووسه‌ر و هونه‌رمه‌نده، راسته‌وخۆ
ده‌ستدرێژیی كردووه‌ته سه‌ر مافێكی شه‌رعیی ئه‌و
كه‌سه، جا ئه‌گه‌ر رووناكبیرێك یان نووسه‌رێك بۆ
نموونه هات و به‌كچێكی گوت یان به ژنێكی گووت تۆ
نابێت سه‌رپۆش بپۆشیت، یان نابێت بچیت بۆ حه‌ج، ئه‌و
كاته مه‌لاكان مافی خۆیانه له ده‌می ئه‌و نووسه‌ر
و رووناكبیر و هونه‌رمه‌نده بده‌ن، كه ده‌ستدرێژییه‌كی
كردووه‌ته سه‌ر ره‌وشت و بارودۆخی تاكه‌كه‌سیی ئه‌و
كه‌سه، به‌ڵام له حاڵه‌تێكدا نووسه‌رێك رای خۆی
ده‌ربڕیوه، هونه‌رمه‌ندێك په‌یكه‌رێكی دروست
كردووه كه ئه‌و په‌یكه‌ره رووته، به‌مه‌رجێك
ئه‌و په‌یكه‌ره له په‌یمانگه‌كان و كۆلێجه‌كان و
له ناو تاقیگه‌ی پزیشكه‌كاندا جمه‌ی دێت، ئه‌مه
رای بینینی تاكه‌كه‌سی هونه‌رمه‌ند و رووناكبیره‌كه‌یه،
به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ئه‌وه نابێت به‌ڕه‌وا بزانرێت
كه ئه‌و نووسه‌ر و هونه‌رمه‌نده به‌تاوانبار و
كافر و زه‌ندیق له قه‌ڵه‌م بدرێت، چونكه ئه‌و
روانینی خۆی هه‌یه بۆ شته‌كان، بۆ ژیان بۆ بیروڕا،
له‌و حاڵه‌ته‌دا به‌پێچه‌وانه ده‌كه‌وێته‌وه،
هونه‌رمه‌ند و نووسه‌ر و رووناكبیره‌كه ده‌ستدرێژیی
كراوه‌ته سه‌ر و پێویسته ئه‌و كه‌سه هه‌ركێیه‌ك
بێت له تاوانی ئه‌و كاره‌ی، لێپرسینه‌وه‌ی لێ
بكرێت و دووباره ویژدان و تێگه‌یشتنی خۆی بخاته
به‌ر پرسیاره‌وه.
پرسیار: مه‌لاكان به‌وه تاوانبارت ده‌كه‌ن، كه
پێشێلی نه‌ریت و ئاداب و كولتووری كۆمه‌ڵگه‌ی
كوردیت كردووه، هه‌روه‌ها به‌دژایه‌تیكردنی ئاینی
ئیسلام تاوانبارت ده‌كه‌ن، ئایا به‌ڕای تۆ ئه‌و
تاوانباركردنه له جێگه‌ی خۆیه‌تی؟
وه‌ڵام: وشه‌یه‌ك چییه نه‌ك گوتار و چیڕۆكێك و
شیعرێك ته‌نیا وشه‌یه‌كیشم له ژماره 6 ی كۆواری
وێراندا بڵاو نه‌بووه‌ته‌وه، به‌ڵام ئه‌و قسانه‌ی
من ته‌نیا له پێناوی به‌رگریكردنه له مافی ئه‌و
نووسه‌ر و هونه‌رمه‌ند و رووناكبیرانه كه مافی
خۆیانه ده‌ربڕی راو بۆچوونی خۆیان بن، ته‌نیا
داكۆكی له مه‌سه‌له‌یه‌ك ده‌كه‌م كه پێوه‌ندییی
به‌نووسه‌ران و مه‌لایه‌كانه‌وه هه‌یه، من بۆ
خۆم نووسه‌رێكم به نابه‌جێی ده‌زانم ده‌ستدرێژی
بكرێته سه‌ر رێزی نووسه‌ران و رووناكبیران. كاتێ
ئه‌وان من تاوانبار ده‌كه‌ن به‌وه‌ی كه دژایه‌تیی
ئاینی ئیسلامم كردووه - كه به هیج شێوه‌یه‌ك
راستیش نییه، باشه ئه‌ی بۆ خۆیان تاوانبار ناكه‌ن
كه ئه‌و هه‌موو قسه و نووسینانه‌یان له سایت و
بڵاوكراوه‌كان ده‌رباره‌ی من و كۆواره‌كه‌م
نووسیووه، كه‌چی بۆ سه‌لماندنی قسه‌كانیان نه‌هاتوون
ته‌نیا یه‌ك رسته‌ی من بێننه‌وه كه نووسیبێتم،
یان یه‌ك رسته كه نووسه‌رانی نێو ئه‌و كۆواره
نووسیبێتیان دژ به‌ئیسلام بێت، بزانم كام له‌و وشه
و رسته‌یه كه له نێو ئه‌و كۆواره‌دا هه‌یه
دژایه‌تیی ئیسلامه، با بێن بیسه‌لمێنن بڵێن كام
رسته‌یه كه گاڵته به‌ئاینی ئیسلام ده‌كات، هه‌رگیز
شتی وا نه‌كراوه، ئه‌وان له خۆیانه‌وه راڤه‌یه‌ك
ده‌كه‌ن، ئه‌وه‌ی كه ئه‌وانی قه‌ڵس كردووه وێنه‌كانی
نێو كۆواره‌كه‌یه.
پرسیار: یه‌كێك له مه‌لاكان به‌ناوی مه‌لا
محموود فه‌قێ له چاوپێكه‌وتنێكدا ده‌ڵێ "ئه‌وروپا
و فرمێسكی سۆری پێغه‌مبه‌ران" كه یه‌كێكه له
شیعره‌كانی نێو كۆواری "وێران" هێرشێكی راسته‌وخۆیه
بۆ سه‌ر ئاین، ئایا ئه‌و ناوانه‌ی له‌و شیعره‌دا
هاتوون، ناوی خوازیارن یان ناوی راسته‌قینه‌ی پێغه‌مبه‌ره‌كانه
و بۆ مه‌به‌ستێك به‌كار هاتوون؟
وه‌ڵام: ئه‌وه‌ی له شیعری "ئه‌وروپا و فرمێسكی
سۆری پێغه‌مبه‌ران"دا هاتووه، ناوی پێغه‌مبه‌ره‌كان
نین، هه‌زار كه‌س هه‌یه ناوی یوسفه كه‌چی
پیاوكوژه، تاوانباره، هه‌زار كه‌س هه‌یه ناوی
یه‌عقووبه دزه، ئه‌فغانییه، مه‌غریبییه و دز و
ساخته‌چییه، هه‌زار كه‌س هه‌یه ناوی ئیسماعیل و
ئیبراهیمه تاوانباره له گرتیگه‌كاندا موحاسه‌به
ده‌كرێت، به‌تاوانی پیاوكوژی گیراوه، بۆ له حاڵه‌تێك
كه یه‌كێك ناوی ئیسماعیل بێنێت ئه‌مه ده‌كاته
ئیسماعیل پێغه‌مبه‌ر، ئه‌م ناوانه له شیعردا
خوازراون، له خودی ناونیشانی شیعره‌كه‌دا
نووسراوه "ئه‌وروپا و فرمێسكی سۆری پێغه‌مبه‌ران"
هه‌ر له‌خودی ناونیشانه‌كه دیاره، كه شاعیر چه‌ند
په‌رۆشه بۆ ژیانی پێغه‌مبه‌ران، باشه بۆ نه‌یگوتووه
چاوی پێغه‌مبه‌ران، به‌ده‌نی پێغه‌مبه‌ران، ده‌ڵێت
فرمێسكی سۆری پێغه‌مبه‌ران، مانای وایه پێغه‌مبه‌ره‌كان
هه‌ر هه‌موویان وه‌ك له‌م شیعره‌دا ده‌رده‌كه‌وێ
فرمێسكیان هه‌ڵڕشتووه، نه‌ك ته‌نیا فرمێسك بگره
فرمێسكی سووریان هه‌ڵڕشتووه، گریاون، ئه‌م
ناونیشانه به‌سه بۆ هه‌ر كه‌سێك كه تۆزقاڵێك له
شیعر بزانێت، كه شاعیر له خودی ناونیشانه‌كه‌وه
ده‌ست پێ ده‌كات و ده‌ڵێ پیغه‌مبه‌ره‌كان
فرمێسكیان هه‌ڵڕشتووه، فرمێسكی سووریان هه‌ڵڕشتووه،
ئه‌ی هاوار ئه‌ی مه‌لا بۆ له‌مه تێ ناگه‌ی، بۆ له‌وه
تێ ناگه‌ی كه شاعیر ویستویه‌تی به‌سه‌ر كه‌سایه‌تی
و گه‌وه‌ریی ئه‌و هه‌موو پێغه‌مبه‌ره گه‌ورانه‌دا
بگری شیوه‌ن بكات، وه‌ك ئه‌وه‌ی كه له ناونیشانه‌كه‌یدا
شیوه‌ن ده‌كات و ده‌ڵێت فرمێسكی سۆری پێغه‌مبه‌ران،
باسی ئه‌وه ده‌كات كه ئه‌و هه‌موو نووسه‌ر و
رووناكبیر و هونه‌رمه‌نده گه‌وره‌یه‌ی سه‌رده‌می
سه‌دام، ئه‌و هه‌موو نووسه‌ر و رووناكبیر و هونه‌رمه‌نده
گه‌وره‌یه‌ی سه‌رده‌می دوای سه‌دامیش كه له ئه‌نجامی
شه‌ڕ و به‌دبه‌ختیی ژیان، له ده‌ست ئه‌م واقیعه‌ی
كه ئێسته من و تۆ قسه‌ی له‌سه‌ر ده‌كه‌ین، له
ده‌ست سانسۆر و ره‌زاله‌ت سه‌ری خۆیان هه‌ڵگرتووه
و چوونه‌ته ئه‌وروپا، باس له‌وه ده‌كات كه
ژیانیان چی لێ هاتووه، له رێگه‌ی پێغه‌مبه‌ره‌كانه‌وه
له رێگه‌ی میتافۆری پێغه‌مبه‌ره‌كانه‌وه له
رێگه‌ی سیمبولی پێغه‌مبه‌ره‌كانه‌وه، باسی ئه‌وه
ده‌كات كه مرۆڤی كورد له ئه‌وروپا چیی لێ به‌سه‌ر
هاتووه، ئه‌مه‌یه حاڵ و بارودۆخه‌كه‌ی ئه‌و
ژیانه، ئه‌مه له حاڵه‌تێكدا كه مه‌لاكان له
شیعر و له سیمبولی شیعر تێ ناگه‌ن له میتافۆری
شیعر تێ ناگه‌ن، راڤه‌ی وای كردووه گوایه ئه‌م
شیعره جنێودانه به‌پێغه‌مبه‌ران، كاكه گیان كه
تۆ له شیعر تێناگه‌ی قسه‌ی وا بۆ ده‌كه‌یت، بڕۆ
ته‌فسیری قورئانی خۆت بكه، تۆ له هونه‌ر ناگه‌یت،
بۆ ته‌فسیری هونه‌ر ده‌كه‌یت، كه‌واته به‌یه‌ك
رسته ده‌یبڕێنمه‌وه ته‌واوی ئه‌و كێشه و هه‌را
و هۆریایه‌ی كه مه‌لایه‌كان دروستیان كرد، هۆكه‌ی
بۆ ئه‌وه ده‌گه‌ڕێته‌وه كه تاكو ئێسته ئه‌وانه‌ی
شه‌ڕ به‌و شیعره ده‌فرۆشن، له میتافۆری شیعر
ناگه‌ن، له سیمبولی شیعر ناگه‌ن، تێناگه‌ن كه
پێش 300 ساڵ گوتراوه مانا له دڵی شاعیردایه، ئه‌وه
گرفته‌كه‌یه، له حاڵێكدا گه‌ر مه‌لا بتوانێ له
سیسته‌می شیعر و سیمبولی شیعره‌كه بگات چیتر ده‌ست
ناكاته ئه‌وه‌ی كه له‌ناو خوتبه‌كاندا ئابڕووی
ئه‌و شاعیره جوانه ئه‌و شاعیره گه‌نجه ببات.
پرسیار: مه‌لا مه‌حمود فه‌قێ له چاوپێكه‌وتنه‌كه‌ی
له‌گه‌ڵ ئێمه‌دا ده‌ڵێ ئێمه دژ به كۆواره‌كه
نین، دژ به‌و بیرو بۆچوونه‌ین كه له‌گه‌ڵ داوونه‌ریت
و بیروباوه‌ڕمان نه‌گونجێ و پێشێلكردنی به‌ها
ئاینییه‌كانمان بێـت، هه‌روه‌ها ده‌ڵێ له هه‌مووی
خراپتر له خواره‌وه‌ی ئه‌و شیعره وێنه‌یه‌كی
رووتی ئافره‌تێكی كێشاوه؟
وه‌ڵام: ئه‌و مه‌لایه تێنه‌گه‌یشتووه كه ئه‌وه
ره‌سمی رووت نییه، ئه‌وه وێنه‌یه‌كی ده‌ستكرد و
به‌ده‌ست دروست كراوه، وێنه‌ی كه‌سێكمان نه‌هێناوه
بیهێنین رووتی بكه‌ینه‌وه بڵێین ئه‌مه ژنی فڵان
كه‌سه به‌ڕووتی، با بچن مه‌لاكان سه‌ر له په‌یمانگه‌كانی
هونه‌ر بده‌ن، له كۆماری ئیسلامیی ئێران له پایه‌ته‌خته‌كه‌ی
تاران 50 هه‌زار وه‌رشه‌ی نیگاركێشانی تێدایه كه
ئه‌م جۆره وێنانه‌ی تێدا ده‌كێشن و كێشراون، له
ناوجه‌رگه‌ی مه‌لاكانی ئێراندا خه‌ڵك دانیشتووه،
ئه‌م وێنانه ده‌كێشێ تا خه‌ڵك فێری وێنه بێت، ئه‌مه
وێنه‌ی رووت نییه، ئه‌و مه‌لایانه دیاره هیچ
نازانن، باشه هیچ نه‌بێت با بچن سه‌ر له تاران
بده‌ن و تاران ببینن، ببینن له ناو كۆماری
ئیسلامیی ئێران خه‌ڵك ئه‌و جۆره وێنانه ده‌كات،
ئه‌و شیعره‌ی حاجی قادر باشترین نموونه‌یه بۆ ئه‌وان
كه ده‌ڵێ:
"هیچتان نه‌چوونه گه‌ردش وا تێ ده‌گه‌ن له دنیا،
هه‌ر پادشاهی رۆمه و شاهی عه‌جه‌مه له تاران"،
ئه‌و مه‌لایانه دنیا نه‌گه‌ڕاون، ئه‌وه‌ی ئێمه
كردوومانه وێنه‌كردنه، سكێچه، نه‌خشێنراوه نه‌ك
وێنه‌ی فۆتۆگرافی، پاشان ئێمه وێنه‌ی سه‌ماكه‌رێكمان
نه‌هێناوه، وێنه‌ی سوهێر زه‌كیمان نه‌هێناوه، نه‌جوه
فوئادمان نه‌هێناوه به‌رووت و قوتی نیشانی بده‌ین،
یان ده‌ستدرێژیمان كردبێته سه‌ر نامووسی خه‌ڵك،
كه‌واته بناغه‌ی مه‌سه‌له‌كه ئه‌وه‌یه كه ئه‌و
مه‌لایانه له سیسته‌می هونه‌ری له واقیعی ئه‌مڕۆ
تێناگه‌ن، حاڵی نابن و خه‌ڵك به‌خوانه‌ناس و بێ
دین له قه‌ڵه‌م ده‌ده‌ن و گرفت دروست ده‌كه‌ن، وه‌ك
ئه‌وه‌ی كه چه‌ند ساڵێك پێش ئێسته له خوتبه‌ی
یه‌كێك له مه‌لاكان ژنێك بووه قوربانی و به‌به‌لاش
و حه‌لاش له‌به‌ر ئه‌وه‌ی كۆمه‌ڵێ قسه‌ی بێ مانا
كرابوو ئه‌و ژنه‌یان به‌كوشت دا، ئه‌م مه‌لایانه
ده‌بێ ویژدانیان هه‌بێت، خه‌ڵك له‌سه‌ر ئه‌و جۆره
قسانه به‌كوشت ده‌درێ.
پرسیار: هه‌ندێ له مه‌لاكان مینبه‌ری مزگه‌وته‌كانیان
به‌كار هێناوه بۆ دژایه‌تیكردنی كۆواری وێران و
ده‌زگه‌ی ئاراس، تۆ له چ مینبه‌رێكه‌وه به‌رگری
له كۆواره‌كه‌ت و بابه‌ته‌كانی نێو كۆواره‌كه‌ت
ده‌كه‌یت؟
وه‌ڵام: خاڵێك هه‌یه كه هێزی داوه‌ته ئه‌و
ناتێگه‌یشتنه‌ی ئه‌وان: مینبه‌ری مزگه‌وت. ئه‌و
مینبه‌ره پیرۆزه به‌بێ ئه‌وانیش هه‌ر پیرۆزه،
ئه‌گه‌ر ئه‌وانیش بڕۆن مه‌لایه‌كی تر بێته ئه‌و
جێگه‌یه هه‌ر پیرۆزیی خۆی هه‌یه، ره‌نگه له
رێگه‌ی ئه‌و مینبه‌ره‌وه ئاوه‌دانییه‌ك بكه‌وێته
شاره‌كه، ره‌نگه فیتنه و فه‌ساد بكه‌وێته شاره‌كه،
له‌به‌ر ئه‌وه هیچ مه‌لایه‌ك نابێت شانازی به‌وه‌وه
بكات كه هێزی هه‌یه و ده‌توانێت فیتنه بڵاو
بكاته‌وه، ئه‌و هێزه هی خۆی نییه هی مینبه‌ری
مزگه‌وته‌كه‌یه، له‌به‌ر ئه‌وه پێویسته رێزێكی
زۆر له‌و مینبه‌ره بگرێت و بزانێت كه له رێگه‌ی
ئه‌و مینبه‌ره‌وه چۆن قسه له‌گه‌ڵ خه‌ڵك ده‌كات،
ئه‌گینا من ئه‌وپه‌ڕی رێز و ئیحترام و نه‌وازشم بۆ
موسڵمان و مینبه‌ر هه‌یه، به‌ڵام ده‌بێ بزانرێت
ئه‌و مینبه‌ره چۆن به‌كار ده‌هێنرێت، منیش مینبه‌ری
خۆمم هه‌یه، منیش ده‌توانم سبه‌ینێ له رۆژنامه‌كان
هه‌رچی نووكته ناشیرینه‌كانی عه‌لائه‌دین سوجادی
هه‌یه كه ده‌رباره‌ی مه‌لا كۆی كردووه‌ته‌وه كه
خۆشی گه‌وره‌ترین مه‌لا و یه‌كێك بووه له هه‌ره
رۆشنبیره گه‌وره‌كان، هه‌رچی نووكته‌ی هه‌یه كه
له‌باره‌ی ئه‌وه‌ی كه چۆن سێكس له‌گه‌ڵ گیانله‌به‌ریش
ده‌كه‌ن، كه له هه‌ندێ چیڕۆكه‌كانی عه‌لائه‌دین
سه‌جادی باسی كردووه، بێم له مینبه‌ری خۆم كه
كۆواره، هه‌رچی نووكته و قسه‌ی ناشیرین هه‌یه
له‌سه‌ر مه‌لاكان، بێم و بیگوێزمه‌وه، ئه‌و
نوكتانه پێشتر له‌لایه‌ن حكوومه‌ته‌وه هه‌ر هه‌موویان
بڵاو كراونه‌ته‌وه، حكوومه‌تیش ره‌خنه‌م لێ
ناگرێت و كه‌سیش ره‌خنه‌م لێ ناگرێ، به‌ڵام من ئه‌گه‌ر
ره‌وشت و ویژدانم نه‌بێت، ئه‌گه‌ر رێزم بۆ مه‌لا
نه‌بێت، دێم هه‌رچی نووكته كه زیاتر له 17
چیڕۆكی كورته، له ناو فه‌سڵی دووه‌م و پینجه‌م و
شه‌شه‌می رشته‌ی مرواریدا هه‌یه كه مامۆستا عه‌لائه‌دین
بڵاوی كردووه‌ته‌وه بێم ئه‌و نوكته ناشیرینانه
ریز بكه‌م، مه‌لای پێ ئیستیفزاز بكه‌م، به‌ڵام من
پرسیار له خۆم ده‌كه‌م ئه‌مه كاری منه، من كه‌سێكی
به‌ویژدانم كه‌سێكی به‌ره‌وشتم، ئایا من دێم ئه‌و
كاره بكه‌م؟ وه‌ڵامی خۆم ده‌ده‌مه‌وه، ده‌ڵێم نه‌خێَر
ده‌مه‌وێ رێز و ره‌وشت به‌جێ بێڵم بۆ ئه‌و مه‌لا
خۆشه‌ویستانه‌ی كه به‌ڕاستی ده‌زانن رێز و
ئیحترامی نووسه‌ران و هونه‌رمه‌ندان و
رووناكبیرانی كۆمه‌ڵگه بگرن.
یان شیعره‌كانی مه‌لای گه‌وره‌ی كۆیه، 3شیعری هه‌یه
كه بۆ خۆشی مه‌لای گه‌وره‌ی كۆیه‌یه، دیوانه‌كانی
حاجی قادری كۆیه دێنم هی بێكه‌س دێنم، ئه‌وانه‌ی
دژی مه‌لا قسه‌یان كردووه ئه‌وانه‌ی كه مه‌لایان
پێ جاهیل و ئه‌حمه‌ق و چی و چی بووه، ئایا جوانه
من بێم ئه‌و شیعرانه‌ی كه ئه‌و زاتانه له‌و زه‌مه‌نه
نووسیویانه بێنم و لێره بڵاویان بكه‌مه‌وه و
مینبه‌ری رۆژنامه و كۆواره‌كانی كوردی به‌كار
بێنم بۆ ناشیرینكردنی مه‌لا، بێگومان من نایكه‌م
ناشیرینه مینبه‌ری كۆوار و ئه‌ده‌بیات مینبه‌ری
رۆژنامه‌كان به‌كار بێنم بۆ سووكایه‌ت پێكردن و
ناشیرینكردنی مه‌لا، مه‌لایه‌كان زۆر پێویسته ئه‌و
راستییه بزانن، نووسه‌ران رێز و نه‌وازشێكی گه‌وره‌یان
بۆ مه‌لاكان هه‌یه، مه‌لاكانیش ده‌بێ به‌هه‌مان
شێوه بن، مه‌لاكان ده‌بێ له سنووری كارێك ره‌فتار
بكه‌ن، ده‌ستدرێژی نه‌بێت بۆ سه‌ر مافی هونه‌رمه‌ندان
و نووسه‌ران و ئه‌و مینبه‌ره پیرۆزه كه لای خه‌ڵكیش
پیرۆزه به‌كار نه‌هێنن، وه‌ك چۆن ئێمه‌ی نووسه‌رانیش
وه‌كو گوتم، وشه‌یه‌كی ناشیرینمان دژ به‌مه‌لا به‌كار
نه‌هێناوه، ئه‌وه من 30 ساڵه ته‌مه‌نی ئه‌ده‌بیمه
با بگه‌ڕێن ئه‌گه‌ر به‌وشه‌یه‌كی ناشیرین، سووكایه‌تیم
به‌ماف و مافداریی هیچ مه‌لایه‌ك و پیاوێكی ئاینی
كردبێت، كه‌واته ئه‌وان زۆر هه‌ڵه‌ن، مینبه‌رێكی
پیرۆزی مزگه‌وت نابێ به‌كار بهێنرێت، هه‌روه‌ك چۆن
نووسه‌رانیش رێیان نه‌داوه‌ته خۆیان و رێزی خۆیان
گرتووه، نه‌یانهێشتووه مینبه‌ری رۆژنامه و
مینبه‌ری زانكۆ بۆ دژایه‌تیی ئاین و مه‌لا به‌كار
بهێنرێ، من خۆم وه‌ك فه‌رهاد پیرباڵ هه‌زار مینبه‌رم
هه‌یه، به‌ڵام من هیچ یه‌كێك له‌و مینبه‌رانه به‌كار
ناهێنم، ئه‌گه‌ر ئه‌وان درێژه به‌و حاڵه بده‌ن
ئه‌وه شه‌ڕه‌كه ناخۆش ده‌بێ و من هیواخوازم نه‌بێته
شه‌ڕی نووسه‌ر و مه‌لا، هه‌ریه‌كه لای خۆیه‌وه
به‌خۆیدا بچێته‌وه، من ئه‌و رێگه‌یه‌م پێ باشه.
پرسیار: له كۆواری وێران جیاوازییه‌ك نه‌كراوه
له نێوان دوو تێرمی "ئیرۆتیزم " و "پۆرنۆگرافی"،
به‌ڕای تۆ بۆ نووسین و به‌رهه‌می پۆرنۆگرافی ده‌بێت
یاسایه‌كی راگه‌یاندن هه‌بێت، له هه‌ندێ وڵات ئه‌و
شته به‌یاسا رێكخراوه، ئایا تۆ له ژماره 6
كۆواری "وێران" ئه‌و راستییه‌ت له‌به‌رچاو گرتووه؟
وه‌ڵام: ئه‌و پرسیاره زۆر جوانه، خۆزگه‌م ده‌خواست
به‌م شێوه پرسیاره گفتوگۆ بكه‌وێته نێوان مه‌لاكان
و نووسه‌ران، نه‌ك به‌و شێوه‌یه‌ی كه یه‌كسه‌ر
هێرش بكرێت و تۆمه‌ت و تاوان بدرێته پاڵا نووسه‌ران،
له وه‌ڵامی ئه‌و پرسیاره من زۆر به‌ئاشكرا ده‌ڵێم
كه هه‌ندێك قسه هه‌یه كراوه ده‌چێته خانه‌ی
ئه‌وه‌ی كه رای تاكه‌كه‌سی نووسه‌رێكه له گۆشه‌نیگایه‌كی
ره‌نگه پۆرنۆگرافی واته له رێگه‌ی دیمه‌نی
رووته‌وه رای خۆی ده‌ربڕیبێت، به‌ڵام ئه‌مه یه‌كه‌مین
جاره كۆواری كوردی فایلێك ده‌كاته‌وه له‌باره‌ی
ئیرۆتیكیا له ئه‌ده‌ب، من چاك ده‌زانم چی ده‌ڵێم
من ئاگه‌داری هه‌موو مێژووی ئه‌ده‌بی كوردیم، به‌درێژاییی
ئه‌ده‌بی كوردی ئه‌مه یه‌كه‌مین جاره كۆوارێك
فایلێكی تایبه‌ت ته‌رخان ده‌كات له‌سه‌ر ئه‌ده‌بیاتی
ئیرۆتیكا، كه‌واته ده‌بێ چاوه‌ڕێی ئه‌وه بكه‌ین
كه ئه‌و گرفتانه‌ش دروست ببێت، به‌ڵام له وه‌ڵامی
پرسیاره‌كه ده‌ڵێم من یه‌كێكم له‌و كۆواره كار
ده‌كه‌م، رێگه‌م به‌وه دا كه ئه‌و ئه‌ده‌بیاته
واته پۆرنۆگرافی له هه‌ندێ شوێندا ده‌ركه‌وێ
واته هه‌ندێ تێكست هه‌یه كه نێزیك ده‌بێته‌وه
له پۆرنۆگرافی و ئیرۆتیك، به‌ڵام ئه‌مه‌م كاتێ كه
قبووڵ كرد بڵاو بێته‌وه به‌و ئامانجه‌ی بگره خه‌ڵكی
كورد خوێنه‌ری كورد ژنی كورد بزانێت كه ئه‌م جۆره
ئه‌ده‌بیاته له دنیادا هه‌یه، كه تۆ ئه‌م شێوه
ئه‌ده‌به بڵاو ده‌كه‌یته‌وه ئه‌وه مانای ئه‌وه
نییه كه تۆ به‌خۆت بڵێی ئاوه‌ها بیر بكه‌نه‌وه
ئاوه‌ها بكه‌ن و ئاوه‌ها بن، نه‌خێر به‌و مه‌به‌سته
نییه، بۆ ئه‌وه‌ی هیچ نه‌بێت وه‌كو زه‌نگێكی
ترسناك له دنیا بزانرێت كه كه‌سانێك هه‌ن ئاوه‌ها
ئیرۆتیكانه بیر ده‌كه‌نه‌وه، كه‌سانێك هه‌ن
ناجۆر بیر ده‌كه‌نه‌وه، خوێنه‌ری كورد مافی خۆیه‌تی
بزانێت ژماره‌ی سۆزانییه‌كان و ژنه خراپه‌كان له
ئه‌مه‌ریكا چه‌نده، مافی خۆیه‌تی بزانێت له
هیندستان ژماره‌ی پیاوكوژه‌كان چه‌نده بۆ ئه‌وه‌ی
داتای هه‌بێت، كه‌واته نووسه‌ری كورد خوێنه‌ری
كورد ژنی كورد مافی خۆیه‌تی بزانێت كه خه‌ڵكانێك
هه‌ن ئاوه‌ها به‌شێوه‌ی پۆرنۆ بیر ده‌كه‌نه‌وه،
فیمینیزمانه بیر ده‌كه‌نه‌وه ئه‌وان سه‌رپه‌ڕ
بیر ده‌كه‌نه‌وه، پێویسته بزانرێ و ئه‌م شتانه
زانینیان پێویسته. كاتێ كه من قبوڵم كرد هه‌ندێ
له‌و شتانه بڵاو بێته‌وه، به‌رای خۆشم من له‌گه‌ڵ
چه‌ند شتێكی ئه‌و تێكستانه نه‌بووم و ته‌نانه‌ت
دژیشیان بووم، به‌ڵام رێگه‌مدا بڵاو بێته‌وه، یه‌كه‌م
له‌به‌ر ئازادیی بیروڕا و دووه‌م له‌به‌ر ئه‌وه‌ی
خوێنه‌ر بزانێ كه جۆره ته‌وژمێك و بیركردنه‌وه‌یه‌كی
سه‌ره‌ڕۆی ئاوه‌ها هه‌یه پێویسته بڵاو بێته‌وه،
ئه‌و بیركردنه‌وه سه‌ره‌ڕۆییه، ده‌رئه‌نجامی ئه‌و
تووندوتیژییه‌یه كه له‌سه‌ر ژن داده‌نرێت له
ئێران، له‌به‌رامبه‌ریشدا ده‌رئه‌نجامی ئه‌و
تێكشكانه ده‌روونییه‌یه كه ئه‌مه‌ریكا به‌ره‌و
داروخانێكی ژیانی كۆمه‌ڵایه‌تی هه‌نگاوی ناوه و
دروست بووه، من وه‌ك یه‌كێك بۆ خۆم ئاوه‌ها ده‌ڕوانمه
شته‌كان و به‌و نیازه‌ش شته‌كانم قبووڵ كردووه،
ئه‌مه به‌هیچ مانایه‌ك ئه‌وه ناگه‌یه‌نیـَت كه
ئه‌مه دژی ئیسلامه، ئه‌مه بێ ئاینی و كافرییه،
مه‌لاكان بۆخۆیان رۆژانه ده‌بینن كه چ شتێك له
واقیعدا هه‌یه و باسی ده‌كه‌ن، باسی ئه‌وه ده‌كه‌ن
كه له‌م وڵاته‌دا سۆزانێتی هه‌یه، باسی ئه‌وه
ده‌كه‌ن كه له‌م وڵاته‌دا زوڵم هه‌یه، ئایا ئه‌مه
مانای ئه‌وه‌یه كه مه‌لاكان هانی خه‌ڵك ده‌ده‌ن
بچن سۆزانێتی بكه‌ن، ئه‌م شتانه له هه‌موو دنیا
باس كراوه، كه‌واته شێوازی كاركردنی ئێمه‌ی
نووسه‌ران له‌گه‌ڵ رێگه‌ی كاركردنی مه‌لاكان
جیاوازه، پێویستیشه جیاواز بمێنێته‌وه، هه‌ریه‌كه
و به‌سیسته‌مێك ئیش ده‌كات، من تا ئێسته هیچ هونه‌رمه‌ند
و نووسه‌رێك و ئه‌دیبێكم نه‌دیوه ته‌فسیری
قورئانی كردبێ، له كۆوارێكی خۆیدا بڵاوی كردبێته‌وه،
نه‌خێر چونكه ئه‌وه بواری ئه‌و نییه، نه‌هاتووه
بڵێ ئه‌م فه‌رمووده‌ی پێغه‌مبه‌ر ئه‌مه ده‌گه‌یه‌نێت
و ئه‌وه ناگه‌یه‌نێت، نووسه‌ر و هونه‌رمه‌ند نه‌هاتووه
ئه‌وه بكات، كه‌واته نابێت مه‌لا بێت ته‌فسیری
په‌یكه‌رێك ته‌فسیری تابلۆیه‌ك یان تێكستێكی شیعری
به‌و شێوه‌یه بكات كه خۆی لێی نازانێ و ده‌كه‌وێته
نێو هه‌ڵه‌ی مه‌زنه‌وه، ئه‌وه گوناهه.
(ئاكانیوز)
|