تیرۆر و توندوتیژی به‌رژه‌وه‌ندی چینایه‌تی له‌پشته‌وه‌یه‌
 

  

ئازاد به‌کر


ئازادی مافێکی سروشتی هه‌ر ئینسانێکه‌ و له‌پاڵ چه‌مکی یه‌کسانیدا یه‌کێکه‌ له‌ بنچینه‌ی به‌ها مرۆیه‌کان، مێژووی ئازادیخوازی و یه‌کسانیخوازی فێری کردین، ده‌بێت مرۆڤی پێشکه‌وتنخواز له‌و سه‌رده‌مه‌دا که‌ده‌ژی هه‌میشه‌ ڕای ئازادانه‌ و ڕه‌خنه‌گرانه‌ و ناڕازی هه‌بێت به‌رانبه‌ر ئه‌و ده‌سه‌ڵاتانه‌ی پایه‌کانیان له‌سه‌ر سه‌رکوت و چه‌وسانه‌وه‌ و پێشلکردنی مافه‌ ئینسانیه‌کان ڕاوه‌ستاوه‌. ئه‌وه‌ له‌خۆیه‌وه‌ نی یه‌ ده‌سه‌ڵاتدارانی بۆرژوازی په‌نا بۆ توندوتیژی ده‌به‌ن و به‌ شێوازی جۆراو جۆر مه‌رامه‌کانیان جێ به‌جێ ده‌که‌ن، گه‌ر لاپه‌ڕه‌کانی مێژوو هه‌ڵده‌ینه‌وه‌ سه‌رتاپای مێژوویه‌کی خوێناوی یه‌ له‌ تاوانی شه‌ڕو کوشتار و داگیرکاری چینه‌ داراکان به‌رانبه‌ر خه‌ڵکی کرێکار و هه‌ژار و چه‌وساوه‌. هه‌رکاتێک چینی کرێکار و چه‌وساوه‌ ده‌نگی ناڕه‌زایه‌تیان هه‌ڵبڕیبێ و داخوازی مافه‌کانیان بووبن، ئه‌وه‌ بۆرژوازی دڕندانه‌ هێرش و په‌لاماری کردۆته‌ سه‌ریان و زۆر به‌توندی به‌رانبه‌ر به‌ بیروباوه‌ڕ و سیسته‌می ئه‌لته‌رناتیڤی سه‌رمایه‌داری که‌ سۆسیالیستی یه‌ وه‌ستاوه‌ته‌وه‌. که‌واته‌ تیرۆریستی ڕاسته‌قینه‌ کێ یه‌؟ هه‌میشه‌ سه‌رمایه‌داری،‌ له‌پێناوی به‌رژه‌وه‌ندیه‌ چینایه‌تیه‌کانی خۆیدا، له‌ڕێیی توندوتیژیه‌وه‌ بره‌وی به‌چه‌وسانه‌وه‌ و ملکه‌چی چینی کرێکارداوه ، به‌رانبه‌ر به‌مه‌ش کرێکاران و توێژی به‌شخوراوی کۆمه‌ڵگاکان بۆ لابردنی ئه‌و زوڵم و سته‌مه‌‌ی به‌سه‌ریاندا سه‌پاوه‌ له‌ تێکۆشان و خه‌باتدا بوون. که‌واته‌ توندوتیژی سیما و به‌هانه‌ی ده‌سه‌ڵاتدارانی بۆرژوازییه‌ بۆ ملدان به‌چه‌وسانه‌وه‌ی کرێکاران و به‌رگریکردن و مانه‌وه‌ی سیسته‌می نادادپه‌روه‌رانه‌ی سه‌رمایه‌داری. مێژووی ده‌سه‌ڵاتی بۆرژوا ناسیونالیستی کوردیش هه‌مان دووپاتبوونه‌وه‌یه‌ له ده‌سه‌لاتی ڕه‌شی چینی سه‌رمایه‌داری به‌سه‌ر کرێکاران و خه‌ڵکی هه‌ژاری کوردستانه‌وه‌، ئه‌زموونی ئه‌م چه‌ند ساڵه‌ی ده‌سه‌ڵاتیان نیشانیدا که‌له‌پێناوی ئه‌و سه‌رمایه‌ و ده‌سه‌ڵاته‌دا چه‌ندین جار گۆماوی خوێنیان ڕشت و هه‌زاران که‌سیان کرده‌ قوربانی به‌رژه‌وه‌ندیه‌ تایبه‌تیه‌کانی خۆیان و چینه‌که‌یان. توندوتیژی ئه‌م ده‌سه‌ڵاته‌ به‌رانبه‌ر هه‌موو ناڕه‌زایه‌تیه‌ کرێکاری و جه‌ماوه‌ری و کۆمۆنستی و مه‌ده‌نیه‌کان شایه‌دی ئه‌م ڕاستیانه‌ن و تیرۆریش وه‌ک نه‌ریتێکی ئه‌و حیزبانه‌ بۆ پاکتاوی نه‌یاره‌کانیان پیشه‌ی هه‌میشه‌ییان بووه‌. ‌له‌سایه‌ی ئه‌م ده‌سه‌ڵاته‌دا توندوتیژی ڕێکخراو له‌ڕێگای سه‌رجه‌م ده‌زگاکانی نهێنی و ئاشکرای توندوتیژیه‌وه‌ کاریگه‌ری نیگه‌تیڤانه‌ی له‌سه‌ر تاک به‌تاکی مرۆڤه‌کانی ئه‌م کۆمه‌ڵگایه‌ داناوه‌ و هه‌ر نائارامی و ناسه‌قامگیریه‌ک هه‌بێت ئه‌وه‌ ئه‌وانن لێی به‌رپرسیارن، ئه‌وه‌ ئه‌وانن ئازادی تاک و کۆی دانیشتوانی ئه‌م هه‌رێمه‌یان خستۆته‌ مه‌ترسیه‌وه‌ و ئه‌وه‌ ئه‌وانن ده‌می خه‌ڵکی ناڕازی داده‌خه‌ن و سزای ده‌روونی و جه‌سته‌ییش ته‌نیا ڕێگایه‌که‌ که‌ ده‌توانن لێیه‌وه‌ درێژه‌ به‌ته‌مه‌نی چه‌وسێنه‌رانه‌یان بده‌ن. هه‌روه‌ها په‌ره‌دان به‌ گیانی ده‌مارگیری نه‌ته‌وه‌یی و ئایینی و خێڵه‌کی و ڕاگرتنی کۆمه‌ڵگه‌ له‌سه‌ر خونه‌ریتی دواکه‌وتوانه‌. تێکدانی بنه‌مایی مرۆیی ژیانی کۆمه‌ڵایه‌تی دوور له‌ به‌های هاوچه‌رخ و سه‌رده‌میانه‌ و نه‌توانینی قبوڵکردنی ڕاو ڕه‌خنه‌ی نووسه‌ر و گروپ و حیزبی جیاواز به‌دانانی هێڵی سوور و به‌زاندنی پیرۆزیه‌کان. به‌کارهێنانی زمانی زبر و هێرشی توند له‌ میدیاکانیانه‌وه‌ بۆسه‌ر خه‌ڵکی ئازادیخواز نیشانه‌ی ترس و داماوی ده‌سه‌ڵاته‌ له‌جه‌ماوه‌ری توڕه‌و ناڕازی له‌لایه‌ک و نیشاندانی ناواخنی شه‌ڕانگێزی و سه‌رکوت و ئاسایی نیشاندانی که‌شوهه‌وایی کوشتن و تیرۆره‌. سه‌رمایه‌داران بۆ بردنی قازانجی زۆرتر و به‌رهه‌مهێنانی زیاتری کاڵاو به‌رزکردنه‌وه‌ی زیاتری باڵه‌خانه‌کانیان له‌چوارچێوه‌ی بارودۆخێکی کۆمه‌ڵایه‌تی و مێژوویی هه‌لومه‌رجی به‌رهه‌مهێنانی سه‌رمایه‌داریدا پێویستیان به‌به‌کارهێنانی هێزو چه‌وسانه‌وه‌ی فیکری و چیانه‌یه‌تی زیاتر و به‌رده‌وام هه‌یه‌. ئه‌گینا بۆچی له‌م کۆمه‌ڵگه‌ چینایه‌تیه‌دا ده‌سه‌ڵاتی بۆرژوازی له‌ ئازادی و یه‌کسانی ده‌ترسێ؟ بۆچی به‌بێ بوونی هێزه‌ سه‌رکوتکه‌ره‌کانی ناتوانێت بۆ چرکه‌یه‌کیش هه‌ست به‌ هێمنی و ئارامی بکات؟ بۆچی هه‌میشه‌ خه‌ریکی نوێکردنه‌وه‌ی ده‌زگا سه‌رکوتگه‌ره‌کانێتی بۆ ئه‌وه‌ی زۆرینه‌ی خه‌ڵکی کوردستان ڕاکێشێته‌ پای سیاسه‌ته‌ چه‌وته‌کانی؟ بۆچی توندوتیژی کردۆته‌ ئامڕازێکی پێویست بۆ هێشتنه‌وه و پارێزگاریکردن له‌وبارودۆخه‌ی که‌ ناکۆکیه‌ چینایه‌تیه‌کان خه‌ریکه‌ ڕۆژ له‌دوای ڕۆژ به‌ها مرۆیه‌کان وون ده‌کات و کۆمه‌ڵگه‌ به‌ره‌ودواوه‌ ده‌گێڕێته‌وه‌؟ وه‌ڵامدانه‌وه‌ی ئه‌م پرسیارانه‌ زۆر ئاسانه‌ و ته‌نیا هۆیه‌ک که‌ توندوتیژی هێشتۆته‌وه‌ مانه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگه‌ی سه‌رمایه‌داری و ناکۆکیه‌ چینایه‌تیه‌کانه‌. چونکه‌ هه‌ر ئه‌م توندوتیژیه‌ چینایه‌تی دروستکرد و هه‌ر له‌م ڕێیه‌شه‌وه‌ چینه‌کان ده‌توانن پارێزگاری له‌ مانه‌وه‌ی خۆیان بکه‌ن. سه‌رهه‌ڵدانی چینه‌کان ئاکامی ناکۆکی و دابه‌شبوونی کۆمه‌ڵگه‌کانه‌ له‌سه‌‌ر بنچینه‌ی په‌یوه‌ندیه‌کانی پرۆسه‌ی به‌رهه‌مهێنان. کاتێک که‌مایه‌تیه‌ک خۆی ده‌کاته‌ نوێنه‌ری زۆرینه‌ی کۆمه‌ڵ و سامانی کۆمه‌ڵایه‌تی و ده‌سه‌ڵات و ئیراده‌ی خه‌ڵک زه‌وتبکات، ئیتر ئالێره‌وه‌ کێشمه‌کێشه‌کان فراوان ده‌بن و ناکۆکیه‌ چینایه‌تیه‌کان زیاتر په‌ره‌ده‌سێنن، چونکه‌ له‌و سیسته‌مه‌دا مانایه‌ک بۆ ئازادی و یه‌کسانی نامێنێته‌وه و ده‌بێت ده‌سه‌ڵات بۆ سه‌پاندنی ئیراده‌ی خۆی به‌سه‌ر کۆمه‌ڵگه‌دا ڕێی توندوتیژی بگرێته‌به‌ر‌‌. به‌وجۆره‌ ده‌سه‌ڵاتی کوردیش هه‌مان توندوتیژی چینایه‌تی زۆر دواکه‌وتوانه‌ په‌یڕه‌و ده‌کات، به‌رهه‌م و سامانێکی زۆر و زه‌به‌نده‌ بۆخۆیان و به‌شێکی زۆر که‌میش له‌و داهاتانه‌ ده‌گاته‌ ده‌ست چینی چه‌وساوه که‌ خۆیان هێزی به‌رهه‌مهێن و خاوه‌نی ڕه‌سه‌نی کۆمه‌ڵگه‌ن. ده‌سه‌ڵاتی بۆرژوازی کوردی‌ ڕوانگه‌ی کۆیلایه‌تی و کرێ گرته‌یی بۆ تاکه‌کانی کۆمه‌ڵگه‌ هه‌یه‌، ئه‌وان خۆیان به‌ خانه‌دان و سه‌رکرده‌و شێخ و پیشڕه‌و قاره‌مان و نه‌مر و خاوه‌ن شؤڕش ده‌زانن، هه‌ر له‌م سۆنگه‌شه‌وه‌یه‌‌ ڕوانین و تێگه‌یشتنیان بۆ تاکه‌کانی کۆمه‌ڵ زۆر سوک و نامرۆڤانه یه‌ و خه‌ڵکی به‌ خزمه‌تکار و وابه‌سته‌ و به‌کرێگیراو و چه‌کدار و پاسه‌وانی خۆیان ده‌زانن. لێره‌وه‌ ئێمه‌ تێده‌گه‌ین که‌ توندوتیژی و تیرۆر به‌شێکی جیانه‌کراوه‌یه‌ له‌ کارنامه‌ی ده‌سه‌ڵاتدارێتی بۆرژوازی و وه‌ستانه‌وه‌ به‌ڕووی پیرۆزیه‌کانی ئه‌و چینه‌دا کوشتن و خوێنڕێژی لێده‌که‌وێته‌وه‌، یان ده‌بێت به‌بێده‌نگی ڕازیبین یان ئه‌وه‌تا ده‌نگی ناڕه‌زایه‌تی خۆمان هه‌ڵده‌بڕین ئه‌وساش خوێنمان ده‌کرێته‌ کاسه‌وه‌ و سه‌رمایه‌داران پێکی سه‌رکه‌وتنی لێده‌نۆشن. به‌ڵام مێژوو سه‌لماندویه‌تی هه‌رگیز جه‌ماوه‌ری چه‌وساوه‌ و به‌شخوراو بێده‌نگ نابن و گشت بواره‌کانی خه‌بات و شۆڕشگێڕی ده‌گرنه‌به‌ر بۆ نه‌مانی چه‌وسانه‌وه‌ و دامه‌زراندنی سیسته‌مێکی کۆمه‌ڵایه‌تی باشتر و شایسته‌ی ئینسان و لابردنی هه‌موو شێوازێکی زوڵم و زۆرداری، که‌ئه‌ویش‌ قوربانیدان و هه‌وڵدانه‌ له‌پێناوی کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی ئازاد و یه‌کسان.

06.06.2010

 

           

 

07/06/2010

 

goran@dengekan.com

 

dengekan@yahoo.com