هاواری نقومبون
 
هه‌ردی شه‌فیق


ئه‌وئێوارانه‌ی له‌باخچه‌كانی عومرا هه‌ڵئه‌وه‌ریت،
گوناهی من نه‌بوو.
عیشق لێره‌ به‌دوای خاچه‌كه‌ی خۆیدا ده‌گه‌ڕێت.
ئه‌وسپێدانه‌ش به‌دوای له‌خاچ دانی خوماوێڵ بووم،
گوناهی تۆنه‌ بوو.

بێداربه‌،
ئه‌ی ئه‌وكچه‌ی ئابڕوت به‌ شێعرێك دائه‌پۆشیت.
ئه‌مڕۆ ئیتر دنیا ئاخریه‌،
په‌رده‌ی په‌نجه‌ره‌كه‌ت لابه‌ره‌ و سه‌یركه‌،
خۆر له‌ خۆر ئاواوه‌ هه‌ڵهاتووه‌.
تۆكچی ناوخه‌ونه‌قه‌ره‌باڵغه‌كانی شارو
میوانی ته‌نیایه‌ غه‌ریبیه‌كه‌ی من بویت،
من له‌سپێده‌یه‌كی ناكامدا،
كه‌پاساریه‌كان به‌سه‌ر په‌ژاره‌ی عیشقێكدا ئه‌خوێنن،
گوڵ و باده‌م بۆچیه‌؟!
كه‌تۆ وه‌ك (گۆدۆ)یه‌كی دۆڕاو
زه‌مانێك دێیت،
مردن ئه‌م به‌خه‌سارچووه‌ی،
له‌گه‌ڵ خۆیابردووه‌.

كات چاره‌كی ئه‌وێت بۆعیباده‌تێك خاڵی له‌خوێن،
منیش دڵم ته‌نگه‌ چه‌شنی ئێواره‌یه‌ك
كچێك به‌كراسێكی شه‌ڵاڵبوو به‌خوێنی عه‌شقه‌وه‌
له‌خه‌وێكادێته‌وه‌ و
وه‌ك ئه‌وه‌ی له‌چاوی ئاسكێكی سه‌ربڕاوا
بیرله‌ئاینده‌ی خۆی بكاته‌وه‌، ئه‌گری
یابه‌بێده‌نگی بڵێ:
((باسه‌رێك له‌وێرانبونی خۆمان بده‌ین))
یائه‌و سه‌یری
كوكوختیه‌ تازه‌یه‌باره‌كان بكات له‌حه‌وشه‌كه‌ی مناو
منیش گوڵی یادگاریه‌كانی ئاوبده‌م
دڵم ته‌نگه‌به‌ئه‌ندازه‌ی شه‌وێك
خوێنی كچێنی ئه‌وی تیا ئه‌بارێت
دڵم ته‌نگه‌ وه‌ك به‌رماڵێك
سۆزانیه‌ك تكای لێخۆشبوونی له‌سه‌ربكات

من پێم وتی :
ڕۆژێك چیتربه‌رگه‌ی دڵشكانی ناگرێت،
كۆڵوبارگه‌ی دڵی ئه‌پێچێته‌وه‌،
ئه‌م باڵنده‌كێویه‌ش
به‌ره‌و دنیای نه‌بوون ئه‌فڕێت.
ڕۆژێك دێت من لێره‌نیم، به‌ڵام
سێبه‌ری پیاوێكی مردوو
گۆرانیت بۆئه‌ڵێ‌

من له‌ده‌ست مێژوویه‌ك هه‌ڵدێم،
به‌خوێنی په‌روانه‌كانی نوسواوه‌و گۆڕیان ونه‌.
ئێواره‌یه‌ك له‌بینابه‌رزه‌كانی (تاران)ه‌وه‌،
سه‌یری تارانێكی بیمارم ده‌كرد.
ئای ڕقم له‌و شارانه‌یه‌ عیشقیان به‌دووكه‌ڵ خنكاند.
میزیان كرده‌ ساقیه‌ ده‌رده‌داره‌كانی دڵشكان
وه‌ك، برینێك له‌ناو لیمۆدۆزیا سه‌مائه‌كات
وه‌كو زامێك پڕه‌ له‌ ژه‌هرو ئازار،
ئه‌موت:
من له‌شارئه‌ترسم نائومێده‌كانی ئه‌كوژێت،
كه‌چی دوای مردنم مێروله‌كان
كه‌لله‌سه‌ره‌كه‌م ئه‌كه‌نه‌وه‌ به‌شار

من له‌وه‌سیه‌ت نامه‌یه‌كا بۆم نوسیبوویت،
حاشا له‌و ڕێگایانه‌ ده‌كه‌م
ده‌چنه‌وه‌ماڵی عه‌شقێكی تر.
تۆ گه‌ڕابویته‌وه‌ دواو
به‌سه‌ر ژاكانی گوڵی حه‌وشه‌یه‌كا گریابوویت.
من ڕۆشتبوو مو
ڕۆژگاره‌كانم دابووه‌ ده‌ست خواحافیزی.
تۆش وه‌ك، ئه‌وه‌ی ڕۆحم بده‌یت
به‌كۆڵی سۆزانیه‌كی نیوه‌مردوودا،
له‌م جه‌نگه‌دۆڕاوه‌دا،
ته‌نیاجه‌نازه‌كه‌ی خۆتت
دابووبه‌كۆڵتا.

ئه‌توت بابچینه‌وه‌ ماڵێك،
به‌سه‌ردره‌خته‌كانیه‌وه‌ پاساری نه‌كوژراون.
كه‌چی تۆ،
له‌باخچه‌یه‌كا جێت ده‌بێته‌وه‌ ته‌نیاشوێنی سیس بوونه‌.
گوڵێك سه‌یرت ئه‌كات چاوه‌كانی پڕن له‌خوێن.
مردن چاوی له‌دواهه‌ناسه‌ی ئه‌وه‌.
ده‌نگێك ڕات ئه‌چڵه‌ كێنێ‌،
وه‌ك بێده‌نگی مردنی من ناوڵت ئه‌كات به‌پرسه‌.
وه‌ك هه‌واڵی كۆچی تۆ،
ئه‌م هه‌ساره‌ئه‌كات به‌جه‌هه‌ننه‌م.

خۆزگه‌ جادوو گه‌رێك په‌یا ئه‌بوو،
ئه‌م خوێنه‌ ڕژاوه‌ی ئه‌كرده‌وه‌ به‌كۆتر.
من گوێم لێبوو،
له‌سه‌ر گۆڕه‌كه‌ی من،
كچێك په‌ڕه‌ی گوڵ خۆزگه‌كانی هه‌ڵ ئه‌وه‌راند،
پێك له‌دوای پێك نائومێدی ئه‌نۆشی،
مۆمی كوژاوه‌ی دائه‌گیرسان.
خۆزگه‌كه‌سێك به‌منی ئه‌وت :
ئاخۆكێ بوو له‌بێده‌نگیا،
له‌ناو ڕۆحی تاریكیا شینی ئه‌كرد؟
كێ بوو له‌ ناو دڵ خۆیا به‌بێ هاوار ئه‌مرد؟
كێ بوو له‌سه‌ر گۆڕه‌كه‌ی خۆی هۆن هۆن ئه‌گریا؟
كێ بوو كزكز گۆرانی ئه‌وت؟
كێ بوو په‌لی خه‌یاڵی خۆیی ئه‌گرت و
ڕۆحی خۆیی ئه‌برد بۆ سه‌ما؟

خۆ تۆمنت له‌ سه‌ر دڵی ساڵ وسه‌ده‌كان هه‌ڵ ئه‌كۆڵی،
له‌سه‌ردیواری ڕۆژگاره‌كان ناوت ئه‌نوسیم
ئه‌ت ویست باخچه‌بده‌یته‌وه‌به‌و گوڵانه‌ی
ڕوسوریان دابه‌مردن
ئه‌ت وت كچێك
به‌یانیان خۆڵ و گه‌ڵای وه‌ریو گسك ئه‌داو
نیوه‌ڕوانیش یاده‌وه‌ری كۆئه‌كاته‌وه‌
ئێوارانیش له‌سه‌ر به‌رماڵێكی سواڵكه‌رانه‌
دووعای خێرت بۆده‌كات

من پێم وتی:
گوڵی هیواكانت له‌نا و دڵی مندا بڕوێنه‌
حه‌وشه‌كه‌ی ئێوه‌ نه‌ئاوی تێدایه‌و
نه‌گوڵ و نه‌خۆڵ
ماڵی ئێوه‌ پڕه‌ له‌دارولاستیكی بێ به‌زه‌ی
ئێستا كه‌تۆ دڵت له‌جوانی شكاوه‌
من چاوی ئه‌و پشیلا نه‌ ئه‌كوژێنمه‌وه‌
له‌ودیو تاریكیه‌وه‌ دڵی ئێمه‌ وه‌ك خۆی ئه‌بینن
ئێستا شێخێكم ئه‌وێت
ده‌مه‌ به‌ ستی مردن به‌ عیشق ده‌ست پێبكات
نوشته‌ له‌ سه‌رباڵی په‌روانه‌كان بنوسێت
((ئیستا ئه‌م تاریكیه‌
به‌گڵۆپی تایت ڕۆشن ئه‌كه‌م))

تاقانه‌ی خه‌یاڵ
گۆرانیه‌كانی تۆ،
یادگاری ئه‌وینێكی گوڵڕه‌نگی بوون
له‌ دڵی ئه‌و كچه‌ ڕوخاوانه‌ دا،
ئێوا ره‌یه‌ك تاراكانیانكرده‌ كفنی عاشقه‌كانیان،
ده‌چوونه‌وه‌ سه‌ر ترپه‌ی دڵی دێوانه‌یه‌ك
به‌رله‌وه‌ی مردن بنێرێ‌ به‌ شوێنیا له‌ ماڵیان بوو،
تۆ وتت كۆڵانێكم نیشانبده‌
نه‌بچێته‌وه‌ سه‌ر حوزنی پایز و
نه‌به‌ ده‌نگی بارانێك ئاشنام كه‌
هێلانه‌ی كوكوختی ئه‌ڕوخێنێ‌،
سرودێك بخوێنه‌
نه‌ سه‌ر بكات به‌ماڵی ئه‌و بونه‌وه‌ره‌ خه‌یاڵیانه‌ دا
له‌ژێر كوخه‌كه‌ی رۆحیانا جگه‌ره‌ ئه‌كێشن و
نه‌ ڕوو بكاته‌ ماڵی ئه‌وعابیدانه‌ی
نه‌یان توانی له‌پاڵ گوڵێكا
وێنه‌ یه‌ك بۆیادگاری بگرن
گۆرانیه‌ك بڵێ‌
نه‌بچێته‌وه‌ سه‌ر ئێواره‌كانی كه‌ساسی و
نه‌گۆرانی ئه‌و به‌ختخوێنانه‌ی
له‌ئێواره‌كانی بێ بازاڕیا
دامێنی خۆیانیان هه‌ڕاج ئه‌كرد
درۆی نه‌كرد ئه‌و پیاوه‌ی له‌ كۆتانامه‌یدا
دڵو رۆحی به‌یه‌كجاری بۆتۆ به‌جێهێشت
تا هیچی نه‌بێت بیدا به‌عیشقێكی تر
له‌ تێبنی یه‌كدا ئه‌مه‌ی بۆنوسیبوی
ئاسوده‌یی گۆرانیه‌ك بوو
فاڵچیه‌كان وتیان و عه‌شق بیری بردینه‌وه‌
مردن پردێك بوو
له‌نێون دوو جه‌هه‌ننه‌می سپیدا !

ئه‌وزه‌مانه‌ی
وه‌ك ئیمبراتۆرێك كه‌پیشه‌ی كاولكاریه‌
ئاڵای عیشقت له‌سه‌ر ڕۆحماچه‌قاند
ڕیبوارێك بووم
به‌ناو تاریكاییا ئه‌ڕۆیشتم
ماسیگرێكی به‌دبه‌ختبووم و
شیعرم له‌سه‌ر ناوچاوم ئه‌نوسی

گوڵی خه‌یاڵ
ڕۆژگارێك بوو،وه‌ك مه‌له‌ كردنی ماسیه‌ك له‌شه‌رابا
به‌ به‌له‌مێك له‌ په‌ڕه‌ی گوڵ و
دوو سه‌وڵی دروست كراو له‌ ئێسكی خۆمه‌وه‌
به‌ناو ئاوه‌كانا ئه‌ڕۆشتم و
گۆرانیم بۆدۆلفین و
باڵنده‌ سه‌رخۆشه‌كان و
ئاسكه‌ كێویه‌كان ئه‌چڕی
ڕۆژگارێك منیش به‌ چڵێ گوڵی سوره‌وه‌
به‌سه‌ر شه‌قامه‌ دڵته‌ نگه‌كانی پایزا ئه‌ڕۆشتم و
دڵی گه‌ڵای زه‌ردوو
دره‌ختی ڕووته‌ڵه‌ و
په‌پوله‌ی ته‌نیام ئه‌دایه‌وه‌
كه‌چی سه‌رده‌مێك هات
تۆگۆرانیت بۆمانگێك ئه‌وت
له‌پشت هه‌وره‌كانه‌وه‌
ئاوائه‌بوو
منیش وه‌ك پشیله‌
بۆپاساری به‌دره‌خته‌كانا هه‌ڵئه‌زنام
وه‌ك پڵنگێك به‌دوای سێبه‌ری ئاسكه‌كان ئه‌ڕۆشتم
وه‌ك سه‌گێك یاریم به‌ئێسقانه‌ كانی خۆم ئه‌كرد

 

           

 

01/06/2010

 

goran@dengekan.com

 

dengekan@yahoo.com