له‌ "مه‌لای خه‌تێ" وه‌ تا علی قه‌ره‌داغی 

  

هه‌ورامان علی




رۆلی ئاینی ئیسلام له‌ ژێرده‌سته‌یی میلله‌تی کوردا گه‌لێك فراوانه‌ من له‌م چه‌ند دێره‌دا نامه‌وێت بچمه‌ سه‌ری، مێژووی کۆن و نوێی ئێمه‌ پره‌ له‌ کاره‌ساتی جۆراوجۆر که‌ ئاین رۆلی سه‌رکی له‌ خولقاندنیدا هه‌بووه‌ و هه‌یه‌.
یه‌که‌مین ئه‌نفال و له‌خوێن هه‌لکێشانی خه‌لکی کوردستان له‌سه‌رده‌ستی سوپای ئیسلام و له‌ فتوحاتی ئیسلامیه‌وه‌ ده‌ستی پێکرد، یه‌که‌مین ئه‌نفال له‌ جه‌له‌ولاوه‌ ده‌ستی پێکرد ،‌ سالی 15ی کۆچی سوپایی داگیرکه‌ری ئیسلام ته‌نیا له‌ پێده‌شته‌کانی جه‌له‌ولادا ده‌ییان هه‌زار کوردیان ره‌شه‌کوژی کردو وه‌ك پیشه‌یی هه‌میشه‌ییان مالو حالیان تالان کردن و ژن منداله‌کانیان وه‌ك که‌نیزه‌ و کۆیله‌ و غه‌نیمه‌ی جه‌نگ له‌ نێو خۆیاندا دابه‌شکرد. له‌و مێژووه‌ به‌دواوه‌ هه‌میشه‌ ئاین به‌ گشتی و ئاینی ئیسلام به‌ تایبه‌تی رۆلی سه‌ره‌کیان له‌ هێشتنه‌وه‌ی کورد به‌ ژێرده‌ستی بینیووه‌.
کاتێك میر محمدی میری سۆران له‌دژی ده‌سه‌لاتی عسمانیه‌ داگیرکه‌ره‌کان سه‌نگه‌ری به‌رخودان و روبه‌روبونه‌وه‌ی گرت، ئه‌وه‌ مه‌لای خه‌تێ و فتوا به‌ناوبانگه‌که‌ی بو ده‌ست و قاچی جه‌نگاوه‌ره‌کانی میرنشینی سورانیان به‌ست به‌وه‌ی (ئه‌وه‌ی له‌ دژی سوپای ئیسلام و ده‌سه‌لاتی عسمانیه‌کان به‌و سیفه‌ته‌ی عسمانیه‌کان نوێنه‌رایه‌تی خه‌لافه‌تی ئیسلامی ده‌که‌ن بجه‌نگێت کافر ده‌بێت و به‌ "مرتد" لای خوا حسابی له‌گه‌ل ده‌کرێت) که‌ سه‌ره‌نجام سوپایی داگیرکه‌ری تورك که‌ خۆی له‌ژێر ئالای ئیسلامدا حه‌شاردابوو، توانی سوپای میر محمد تێك بشکێنێت و ئه‌و به‌شه‌ی کوردستان داگیر بکاته‌وه‌و بیخاته‌وه‌ ژێر قه‌له‌م ره‌وی ده‌سه‌لاتی خۆیی.
کاتێك گه‌لانی ئێران راپه‌رین و شان به‌شانی ئه‌وانیش خه‌لکی خۆرهه‌لاتی کوردستانیش توانیان داموده‌زگاکانی ساواك و رژێمی گۆربه‌گۆری شا رامالن ، دواتر خومه‌ینی به‌ ناوی ئاینی ئیسلامه‌وه‌و له‌ژێر دروشمی ( ما بکفر میجنگیم نه‌ به‌ کورد) فتوای داگیرکردنه‌وه‌ی کوردستانی دا و سه‌ره‌نجام کوردستان داگیرکرایه‌وه‌و ده‌یان هه‌زارکه‌س خه‌لتانی خوێنکران و شارو دێهاتی کوردستان که‌وته‌ به‌ر شالاوی چه‌کداره‌کانی خوا و پاسه‌وانانی امامی زه‌مان.
کاتێك رژێمی فاشستی به‌عس هه‌له‌بجه‌ی به‌ گازی قه‌ده‌غه‌کراوی کیمیاوی خنکاند ، ئه‌وه‌ خه‌تیبی مزگه‌وتی گه‌وری سلێمانی بو له‌به‌رده‌م رۆژنامه‌نوسه‌ بیانیه‌کاندا به‌ قورعانه‌که‌ی به‌رده‌ستی سوێندی ده‌خوارد که‌ ئێران ئه‌و تاوانه‌ی خولقاندووه‌.
کاتێك رژێمی درنده‌ی به‌عس سالی 1988 بریاری دا دێهات له‌ کوردستاندا نه‌هێڵێت و خه‌لکه‌که‌ی قه‌تلوعام بکات ، ناوی ئه‌م تاوانه‌گه‌وره‌یه‌ی نا ئه‌نفال ، ئاخر ئه‌نفال ئایه‌تی قورعانه‌ و لای موسولمانان پیرۆزی خۆی هه‌یه‌....ئێسته‌ش ئیسلامیه‌کانی کوردستان به‌و پرۆسه‌ درندانه‌یه‌ ده‌لێن ( به‌ناو ئه‌نفال) وه‌ك بلێی ئه‌نفال خۆی کارێکی زۆر جوامێرانه‌ و مرۆڤدۆستانه‌بێت و به‌عس غه‌دری له‌ وشه‌ی ئه‌نفال کردبێت‌‌.
ده‌وله‌تی تورکیا چ ئێستا و چ له‌ رابردودا رۆلی سه‌ره‌کی له‌ داگیرکاری و ژێرده‌ستی خه‌لکی کوردستاندا بینیوه‌، درندایه‌تی سوپای تورکیا له‌ دژی خه‌لکی کوردستان له‌ مێژووی خۆرهه‌لاتی ناوه‌راستدا بێوێنه‌یه‌، له‌ هه‌شتاکانی سه‌ده‌ی رابردووه‌وه‌ ، له‌وکاته‌ی بزوتنه‌وه‌ی رزگاری خوازی کوردستان به‌ رابه‌رایه‌تی پ.ك.ك سه‌ری هه‌لداوه‌ ، سوپای درنده‌ و فاشستی تورکیا سلی له‌ هیچ تاوانێك نه‌کردوه‌ته‌وه‌ ، هه‌زاران دیهاتی کوردستانی سوتاندوه‌وه‌ و خه‌لکه‌که‌ی ئاواره‌ی شاره‌ گه‌وره‌کان کردووه‌ و ده‌یان هه‌زار رۆله‌ی کوردی قه‌تلوعام کردووه‌ ، تاوانه‌کانی ئه‌م ده‌وله‌ته‌ له‌ دژی خه‌لکی کوردستان و بزوتنه‌وه‌ ئازادی خوازه‌که‌یان له‌ رۆژهه‌لاتی ناوه‌راستدا ته‌نیا له‌ نێو ئه‌و جوگرافیا سیاسیه‌دا قه‌تیس نه‌ ماوه‌ که‌ پێی ده‌لێن تورکیا، به‌لکه‌ له‌ هه‌ر گۆشه‌یه‌کی گۆی زه‌ویدا ناوی کورد بهێنرێت ئه‌وان توشی هێستریا ده‌بن و کوێرانه‌ ده‌که‌ونه‌ دژایه‌تی کردنی. تاوانه‌کانی ئه‌م ده‌وله‌ته‌ هێنده ‌گه‌وره‌ن له‌ ئاستی جیهاندا که‌وتونه‌ته‌ به‌ر رقو ناره‌زایه‌تی به‌ره‌ی ئازادی خوازی دنیا. ئه‌وه‌ له‌ خۆرانه‌بوو کاتێك کاربه‌ده‌ستانی ئه‌و ولاته‌ خه‌لاتی ئه‌تاتورکیان به‌خشیه‌ نێنسۆن ماندیلا ، ئه‌و پیاوه‌ تێکۆشه‌ره‌ له‌سه‌ر ئه‌و تاوانانه‌ی به‌رامبه‌ر خه‌لکی کوردستان ئه‌نجامیان داوه‌ خه‌لاته‌که‌ی ره‌د کرده‌وه‌.
له‌ هه‌فته‌ی کۆتایی مانگی رابردودا له‌شاری ئه‌سته‌مبولی تورکیا یه‌کێتی جیهانی (زانایانی) ئیسلامی کۆنگره‌ی خۆیان به‌ست. دیاره‌ ئه‌م کۆنگره‌یه‌ له‌ روی سیاسیه‌وه‌ بۆ پشتیوانی پارتی داد و گه‌شه‌پێدان و سیاسه‌ته‌کانی ئه‌م پارته‌وه‌ و هه‌لوێستی سه‌رکرده‌ دیاره‌کانی له‌وانه‌ ئۆدۆگان بوو. جێی ئاما‌ژه‌یه‌ زۆربه‌ی ئه‌ندامانی ئه‌م رێکخراوه‌یه‌ سه‌ربه‌ ره‌وتی " اخوان المسلمین". پارتی داد و گه‌شه‌پێدانیش سه‌ره‌تا فکریه‌کانی له‌م ره‌وته‌وه‌ سه‌رچاوه‌ده‌گرن. هه‌لوێستی پارتی داد و گه‌شه‌پێدان له‌سه‌ر کێشه‌ی فه‌له‌ستینیه‌کان له‌ بنه‌ره‌ته‌وه‌ په‌یوه‌ندی به‌و کوشتاره‌وه ‌نیه ‌که‌ له‌لایه‌ن ئیسرائیلیه‌کانه‌وه‌ سه‌پاوه‌ به‌سه‌ر فه‌له‌ستینیه‌کاندا ، به‌لکه‌ شیوه‌نی ئۆدوگان و حکومه‌ته‌که‌ ، شیوه‌نه‌ بۆ داروده‌سته‌که‌ی حه‌ماس که‌ هه‌ردوکیان سه‌ربه ‌یه‌ك روتی فکرین که‌ به‌ "اخوانه‌کان" ناسراون.
یوسف القرچاوی سه‌رۆکی ئه‌م یه‌کێتیه‌ له‌ کۆتایی کۆنگره‌که‌یاندا راگه‌یاندنێکی بلاوکرده‌وه‌ ، که‌ تێیدا روی علی حسن المجیدی سپی کرده‌وه‌ ، ئه‌و خه‌بات و تێکۆشانی خه‌لکی کوردستانی باکوری له‌ پێناو ئازادی و خۆشگوزه‌رانیدا به‌ ترۆر و پیلانی زایۆنیزمی جیهانی ناوبرد و فتوای ئه‌وه‌یدا که‌ له‌سه‌ر مسولمانای جیهان پێویسته‌ له‌م جه‌نگه‌دا پشتیوانی گه‌ل وحکومه‌تی تورکیا بکه‌ن !. کورد ده‌مێکه‌ وتویه‌تی " تا خاوه‌نمال دزی گرت دز ئازابو خاوه‌نمالی گرت!" قه‌رزاوی و هاوشێوه‌کانی داهێنه‌ری ترۆرن له‌سه‌ر ئاستی دنیادا ، ئه‌مرۆ له‌سه‌ر ئاستی جیهاندا له‌ هه‌ر شوێنێك کارێکی تێگده‌رانه‌و ترۆرستی ئه‌نجام ده‌درێت پێش لێکۆلینه‌وه‌ یه‌که‌مین گومانلێکراو ئیسلامیه‌کانن ، که‌چی تازه‌ به‌ تازه‌ جه‌نابی قه‌رزاوی تێکۆشانی کوردی باکور به‌ ترۆر له‌قه‌له‌م ده‌دات. دیاره‌ بۆ من و هه‌ر ئازادی خوازێکی تر له‌م دنیایه‌دا ئه‌م هه‌لوێسته‌ی قه‌ره‌زاوی جێگه‌ی سه‌رسورمان نه‌بوو ، ئاخر هاوشێوه‌کانی ئه‌و سالی 1991 به‌ناوی " اخوان المسلمین" جیهانه‌وه‌ پرۆتستۆی راپه‌رینی خواروی کوردستانیان کردو پشتیوانی رژێمه‌ فاشسته‌که‌ی صدامیان کرد و ئه‌و راپه‌رینه‌یان به‌ ده‌سکردی ئه‌مه‌ریکاو زایۆنیزم وه‌سفکرد. قه‌رزاوی له‌ کاتێکدا له‌ باوه‌شی ئۆردۆگانی ده‌ست و په‌نجه‌ خوێناوی به‌ خوێنی لاوه‌کانی کوردستان و له‌سه‌نگه‌ری جه‌نه‌راله‌ فاشسته‌کانی تورکیاوه‌ پ.ك.ك و بزوتنه‌وه‌ی ئازادی خوازی باکوری کوردستان به‌ ترۆرو ده‌سکردی زایۆنی تۆمه‌ت بارده‌کات له‌ من و تۆ باشتر ده‌زانێت که‌ کێشه‌ی کورد له‌ تورکیادا گه‌لێك له‌ ته‌مه‌نی نه‌ك هه‌ر ده‌له‌تی ئیسرائیل به‌لکه‌ له‌ سه‌رهه‌لدانی زایۆنیزیش وه‌ك بزوتنه‌وه‌یه‌کی سیاسی کۆنتره‌ . به‌رژه‌وه‌ندی سیاسی و ئابوری قه‌رزاوی و ئه‌و ره‌وته‌ سیاسیه‌ی نوێنه‌راتی ده‌کات له‌وه‌دایه‌ به‌م شێوه‌ نزمه‌ کێشه‌و مه‌سه‌له‌ی نه‌ته‌وه‌یه‌ك ئینکار بکات و زۆر بێ باکانه‌ خۆی بکاته‌ شه‌ریکه‌به‌شی ئه‌و هه‌موو تاوانه‌ مێژوویانه‌ی ده‌وله‌تی تورکیا له‌ دژی خه‌لکی کوردستان له‌ رابردودا ئه‌نجامیان داو له‌ داهاتوشدا ده‌یده‌ن.
له‌ کۆنگره‌ی ناو براودا د.عه‌لی قه‌ره‌داغی که‌ هاوکات سه‌رۆکی رابته‌ی ئیسلامی کوردیشه‌، وه‌ك ئه‌مینداری گشتی ئه‌و یه‌کێتیه‌ هه‌لبژێردرا . به‌هه‌موو پێوه‌رێك علی قه‌ره‌داغیش به‌رپرسیاریه‌تتی هه‌لوێسته‌که‌ی قه‌ر‌زاوی له‌ئه‌ستۆیه‌. هه‌لوێست و فتواکه‌ی قه‌ر‌زاوی که‌ تا کۆنگره‌ی ئه‌سته‌مبول ئه‌مینداری گشتی ئه‌و رێکخراوه‌ بووه‌ ته‌عبیر له‌ رای گشتی ئه‌و رێکخراوه ‌ده‌کات که‌ عه‌لی قه‌ره‌داغی یه‌کێك‌ له‌ ئه‌ندامه‌ بالاکانیه‌تی و به‌ ئه‌مینداری گشتیشی هه‌لبژێردراوه‌.عه‌لی قه‌ره‌داغی ده‌توانێت له‌ رێگه‌ی به‌یاننامه‌یه‌کی فه‌رمی رێکخراوه‌که‌یانه‌وه‌ هه‌م داوای لێبوردن له‌ خه‌لکی کوردستان به‌گشتی و باکور به‌تایبه‌تی بکات و ئیدانه‌ی هه‌وێستی قه‌ر‌زاوی بکات، ته‌نیا به‌م شێوه‌یه‌ ده‌توانێت نه‌بێته‌ مه‌قاشی ده‌ستی داگیرکه‌ران و هه‌لوێستێکی مۆرالیش بۆ خۆی تۆمار بکات، به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ هه‌لوێستی خۆی و رێکخراوه‌که‌ی ئاو کردنه‌ به‌ ئاشی دکتاتۆرو فاشسته‌کانی تورکیا و بیه‌وێت و نه‌یه‌وێت ده‌بێته‌ مه‌لای خه‌تێی سه‌ده‌ی بیست و یه‌ك و مێژووش دلی وه‌ك به‌رد وایه‌ ره‌حم به‌ که‌س ناکات.
پرسیاری سه‌ره‌کی من له‌سه‌ر ئه‌م روداوه‌ له‌ خه‌لکی ئازادیخوازی کوردستان ئه‌وه‌یه‌ که‌ تاکه‌ی رێگه‌ به‌ علی قه‌ره‌داغی و هاو شێوه‌کانی ده‌درێت به‌ ناوی خێرخوازی و ئاینه‌وه‌ رۆلی تابوری پێنج و مه‌لای خه‌تی ببینن؟ ئایا کاتی ئه‌وه‌ نه‌هاتووه‌ ئێمه‌ش وه‌ك باقی دانیشتوانی گۆی زه‌وی دۆست و دوژمنی راسته‌قینه‌ی خواست و ئاواته‌ مێژوییه‌کانی خۆمان بناسین!؟
20.7.2010

بۆ بینینی راگه‌یاندنه‌که‌ی قه‌رزاوی سه‌یرێکی ئه‌م لینکه‌ بکه‌:
http://islamtoday.net/albasheer/artshow-12-135230.htm




 

           

 

26/07/2010

 

goran@dengekan.com

 

dengekan@yahoo.com